Theo chương trình kỳ họp thứ 10, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) sẽ được Quốc hội khóa XV thông qua vào ngày 10-12.
Trước khi được Quốc hội xem xét, thông qua, Bộ Tài chính đã gửi hồ sơ dự thảo luật sang Bộ Tư pháp để rà soát sau khi đã tiếp thu, giải trình và chỉnh lý theo góp ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đề xuất chính sách tăng thu nhập cho cán bộ thuế (Ảnh minh hoạ)
Đáng chú ý, tại dự thảo luật lần thứ 9 này, cơ quan soạn thảo đã bổ sung mới nhiều nội dung về xây dựng lực lượng quản lý thuế so với Luật Quản lý thuế 2019.
Cụ thể, về chế độ hỗ trợ công chức thuế, Bộ Tài chính đề xuất 2 phương án: Phương án 1 (trường hợp có ý kiến của Bộ Chính trị đồng ý trước khi luật thông qua): công chức quản lý thuế được hưởng hỗ trợ hằng tháng bằng 100% mức lương theo hệ số lương hiện hưởng (không bao gồm phụ cấp).
Khoản hỗ trợ hằng tháng này được trả cùng kỳ lương và không dùng làm căn cứ để tính đóng, hưởng chế độ bảo hiểm xã hội. Thu nhập từ khoản hỗ trợ này được miễn thuế thu nhập cá nhân và các nghĩa vụ tài chính khác đối với Nhà nước.
Phương án 2 (trường hợp chưa có ý kiến của Bộ Chính trị đồng ý trước khi luật thông qua): Chính phủ quy định việc bổ sung thu nhập cho công chức quản lý thuế, người lao động trong cơ quan quản lý thuế sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Theo dự luật, công chức quản lý thuế được áp dụng chế độ chức danh, tiêu chuẩn, lương, chế độ đãi ngộ, phù hiệu, cấp hiệu, trang phục, biển hiệu của công chức quản lý thuế nhằm bảo đảm công tác quản lý thuế, khuyến khích, nâng cao trách nhiệm, tính chuyên nghiệp và hiệu quả thực thi công vụ.
Nhà nước bảo đảm các nguồn lực tài chính cho hoạt động của lực lượng quản lý thuế, cơ quan quản lý thuế; trong đó ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước hằng năm để xây dựng và vận hành hệ thống công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý thuế, hóa đơn điện tử, cơ sở vật chất, trang thiết bị và các nhiệm vụ chuyên môn phục vụ công tác để nâng cao hiệu quả quản lý thuế.
Cơ quan quản lý thuế có trách nhiệm đào tạo, xây dựng đội ngũ công chức quản lý thuế để thực hiện chức năng quản lý thuế theo quy định của pháp luật.
Nếu được Quốc hội thông qua, Luật Quản lý thuế (sửa đổi) sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7-2026.
Trước đó, Bộ Tài chính cho biết từ ngày 1-7-2023 đến nay, mức lương cơ sở của cán bộ, công chức thuế, hải quan bình quân khoảng 10 triệu đồng/người/tháng. Do đó, cơ quan này đề xuất cần chế độ đãi ngộ cho công chức quản lý thuế, hải quan để công chức yên tâm công tác.
Về cơ sở thực tiễn, Bộ Tài chính cho biết trước đây, ngành thuế và hải quan được áp dụng cơ chế tài chính đặc thù theo Nghị quyết số 1094/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Theo đó, được trích 1,8% trên dự toán thu ngân sách nhà nước đối với ngành thuế và 2,1% đối với hải quan.
Bên cạnh đó, với việc sắp xếp, tinh gọn lại bộ máy cơ quan thuế, cơ quan hải quan ở địa phương, cùng với việc luân chuyển công tác theo quy định thì các công chức phải công tác xa nhà, phát sinh các chi phí đi lại, sinh hoạt, thuê nhà… tại nơi công tác.
Bộ Tài chính đánh giá đây là áp lực lớn đối với công chức, cũng là lực lượng nòng cốt trong quản lý thu ngân sách nhà nước, góp phần quyết định bảo đảm nguồn lực tài chính quốc gia. Do đó, rất cần chế độ đãi ngộ cho công chức quản lý thuế để công chức yên tâm công tác, phòng chống tham nhũng, hạn chế tiêu cực.
Ngoài ra, hiện nay đã có cơ chế chi thu nhập tăng thêm đối với một số địa phương, cơ quan Trung ương như Cơ chế chi thu nhập tăng thêm đối với công chức TPHCM theo Nghị quyết số 98/2023/QH15, TP Hà Nội theo Luật Thủ đô, TP Hải Phòng theo Nghị quyết số 226/2025/QH15. Trong đó, chi thu nhập tăng thêm không vượt quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.
Vì vậy, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung cơ sở pháp lý về bố trí kinh phí để bổ sung thu nhập cho công chức, người lao động tại dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) cho cơ quan quản lý thuế (ngành thuế, hải quan).
Theo Bộ Tài chính, nội dung đề xuất tại dự thảo Luật đã được tổng hợp từ ý kiến đồng thuận của các bộ, cơ quan, địa phương như Bộ Công an; UBND tỉnh Bắc Ninh, TP Cần Thơ, tỉnh Khánh Hòa, TP Hà Nội, TPHCM…
