Khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng và trải qua nhiều khó khăn nhưng với sự nỗ lực, cố gắng vươn lên, đến nay, nông dân Đỗ Văn Được (tổ dân phố thôn Thạch Bi 2, phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) đã thành công với mô hình nuôi cá mú Trân Châu.
Chia sẻ với báo Dân Việt về "cơ duyên" đến với nuôi cá mú lồng bè, ông Được kể, cách đây hơn 10 năm, nghề chính là thu mua và cung cấp tôm hùm "nhí" (tôm hùm con) cho người dân ở tỉnh Phú Yên, Khánh Hoà.
Tại thời điểm trên, sau nhiều lần ra vào để giao tôm hùm giống, qua quan sát nhận thấy, việc nuôi tôm hùm của người dân ở tỉnh Phú Yên, Khánh Hoà mang lại lợi nhuận khá, nên ông Được đã nảy sinh đầu tư, đóng bè và nuôi thử 2 lồng ở vùng biển Sa Huỳnh.
Dù lợi nhuận của nuôi tôm hùm mang lại khá, nhưng ông Được cho biết, do vị trí nuôi là vùng biển trong cảng neo đậu Sa Huỳnh nên nhiệt độ nước khá cao, nếu tiếp tục duy trì nuôi và mở rộng, rủi ro rất lớn. Vì vậy sau khi tìm hiểu, ông Được chọn và chuyển sang nuôi cá mú.
Ông Đỗ Văn Được thành công với mô hình nuôi cá mú. Ảnh: Sài Gòn Giải Phóng
Cũng như lần "khởi động" với tôm hùm, ban đầu ông Được chỉ đầu tư nuôi 2 lồng. Sau một thời gian nuôi, nhận thấy cá mú thích hợp với điều kiện tự nhiên tại vùng biển cảng Sa Huỳnh, mang lại hiệu quả kinh tế khá cao, thậm chí còn hơn tôm hùm, nên ông Được đầu tư mở rộng.
Đến nay tròn 1 thập kỷ gắn bó, hiện số lượng lồng nuôi cá mú của ông Được đã tăng lên 40 lồng. Chỉ tính riêng số lồng và lượng cá nuôi thương phẩm nêu trên, ông Được đã trở thành một trong những người nuôi cá mú lớn nhất, nhì ở Quảng Ngãi.
Chia sẻ về kinh nghiệm nuôi cá mú lồng bè trên biển, ông Được tâm sự, cá mú nuôi lồng từ lúc nhỏ (cá bột) đến lúc trưởng thành (cá thương phẩm) xuất bán khoảng 1 năm.
Trong chu kỳ nuôi (1 năm), cứ sau khi nuôi khoảng 3 tháng, thì chuyển sang lồng nuôi khác 1 lần. Lý do đây là những thời điểm mà kích cỡ cá khác nhau, nên việc chuyển lồng và thay đổi số lượng cá/lồng, là để phù hợp cho cá phát triển lớn hơn.
Để nuôi cá mú đạt hiệu quả cao cần cho cá ăn đúng, đủ và thường xuyên vệ sinh lồng bè, sử dụng máy tạo thêm oxy. Ảnh: Dân Việt
Theo ông Được, so với nhiều loại thuỷ sản nuôi khác, cá mú dễ tính hơn rất nhiều; không đòi hỏi kĩ thuật khắt khe, như tôm hùm chẳng hạn. Chi phí nuôi của cá mú (chu kỳ 1 năm) ở nơi khác thì không rõ, nhưng tại Sa Huỳnh ước khoảng 120.000 đồng/con.
Giai đoạn khó nhất của cá mú nuôi lồng trên biển, theo ông Được, đó là từ lúc thả cá bột (cá giống con) đến khoảng 3 tháng tuổi. Đây là thời điểm mà người nuôi cần theo dõi sát, liên tục vì cá rất dễ bị bệnh, đặc biệt là đường ruột và ghẻ, dẫn đến cá chết hàng loạt; còn thời gian sau thì việc nuôi dễ dàng hơn. Bên cạnh đó ở mỗi thời điểm thay lồng (3 tháng/lần), người nuôi cần sử dụng thuốc pha, để vệ sinh cho cá khỏi bị bệnh ngoài da.
Một lợi thế khác của cá mú, theo ông Được tâm sự, đó là không bị "sức ép" của thời hạn nuôi phải xuất bán. Bình thường sau khoảng 1 năm nuôi là có thể xuất bán, nhưng nếu gặp thời điểm thị trường bất lợi, giá hạ, hoặc không bán được thì người nuôi có thể giữ lại tiếp tục nuôi, mà không sợ cá "quá lứa lỡ thì", mất giá quá nhiều.
Lồng bè nuôi cá mú thương phẩm của gia đình ông Được. Ảnh: TTXVN
"Cá mú Trân Châu thịt thơm, ngon, màu sắc đẹp, lớn nhanh và có khả năng chống chịu tốt với sự thay đổi môi trường. Hiện tại, tôi có 26 lồng, bình quân mỗi lồng thả nuôi 500 con, sau 10 tháng thì xuất bán. Với giá dao động từ 200 - 240 nghìn đồng/kg, sau khi trừ chi phí, tôi có thể thu về gần 1 tỷ đồng", ông Được chia sẻ với báo Tin Tức .
Bên cạnh việc nuôi cá mú thương phẩm, ông Được còn khai thác, buôn bán tôm hùm giống. Ông Được tâm sự, là người con của biển, ông biết các ghềnh đá tại cửa biển Sa Huỳnh là nơi tôm hùm thường đến trú ẩn, sinh sản. Do đó, ông đã mua tàu cá công suất nhỏ để cùng các bạn tàu đi lặn, khai thác tôm hùm giống. Nghề này mang lại thu nhập cao cho bạn thuyền (bình quân mỗi người thu về 2 triệu đồng/đêm) nhưng rất vất vả vì phải ngâm mình trong nước biển cả đêm. Đồng thời, do đặc tính sinh sản, phát triển của tôm hùm nên mỗi năm chỉ có thể khai thác trong 3 tháng (tháng 10, 11, 12 Âm lịch).
"Không chỉ trực tiếp khai thác, tôi còn nhận thu mua tất cả tôm hùm giống do ngư dân khai thác được. Tuy nghề này chỉ làm trong 3 tháng nhưng tôi có thể thu về khoảng 500 triệu đồng mỗi năm", ông Được tiết lộ.
Không chỉ làm giàu cho gia đình, ông Được còn tận tình tư vấn, hướng dẫn kinh nghiệm, kỹ thuật nuôi trồng thủy sản cho người dân địa phương. Nhờ đó đã có 30 hộ nghèo được ông hỗ trợ vốn, con giống tạo điều kiện cùng phát triển kinh tế gia đình tại địa phương. Ngoài ra, gia đình ông Được luôn đi đầu trong đóng góp ủng hộ các phong trào, hoạt động như: Quỹ đền ơn đáp nghĩa, Quỹ vì người nghèo...
Anh Hồ Văn Dũng (thôn Thạch Bi 2, phường Phổ Thạnh) cho biết, trước đây, gia đình anh rất khó khăn, phải đi làm thuê khắp nơi, con cái có nguy cơ bỏ học. Ông Được đã hỗ trợ anh làm lồng bè để nuôi cá mú thương phẩm. Sau 3 năm cố gắng, anh đã vươn lên thoát nghèo, có điều kiện lo cho các con học tập.
Phó Chủ tịch UBND phường Phổ Thạnh Lê Minh Phụng cho hay, ông Đỗ Văn Được là một tấm gương sáng về tinh thần vượt khó vươn lên. Ông không chỉ sản xuất, kinh doanh giỏi mà còn luôn sẵn sàng hỗ trợ mọi người cùng phát triển kinh tế gia đình. Nhờ sự hỗ trợ của ông Được đến nay, phường Phổ Thạnh đã hình thành mô hình nuôi cá mú thương phẩm trong lồng bè với sự tham gia của hàng trăm hộ dân. Ông Được đã nhận nhiều Giấy khen, Bằng khen của chính quyền, hội, đoàn thể. Đặc biệt năm 2024, ông Được là một trong những nông dân được vinh danh "Nông dân Việt Nam xuất sắc".