Nhà đầu tư nước ngoài là "người bỏ phiếu" cho nâng hạng thị trường chứng khoán

Kênh huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế

Phát biểu tại hội thảo "Nâng cao nhận thức nhà đầu tư hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán" sáng 17/7, bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) nhấn mạnh, trong thời gian qua, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có bước phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và chiều sâu. Hàng hóa trên thị trường ngày càng đa dạng, đóng vai trò quan trọng là kênh huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế.

"Tính đến phiên hôm qua (16/7), thanh khoản trung bình 10 phiên trên thị trường chứng khoán Việt Nam dẫn đầu Đông Nam Á. Đây là thông tin quan trọng cho sự phát triển của thị trường vì các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài bên cạnh việc nhìn vào yếu tố như cơ chế, chính sách thị trường thì thanh khoản cũng rất quan trọng", bà Phương nói.

Theo bà Phương, thị trường chứng khoán có thể thu hút được lượng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài, nhất là vốn đầu tư của các nhà đầu tư tổ chức, các quỹ đầu tư lớn thì sẽ tạo tác động tích cực ở nhiều góc độ cho thị trường chứng khoán. Qua đó giúp phát triển hơn nữa kênh huy động vốn quan trọng cho sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước phát biểu tại hội thảo.

Theo bà Vũ Thị Chân Phương, trong các giải pháp thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoán thì kinh nghiệm quốc tế cho thấy nâng hạng thị trường chứng khoán là giải pháp có tính hiệu quả cao.

Chính vì thế từ năm 2022, Nghị quyết 86 của Chính phủ đã đặt mục tiêu phát triển thị trường chứng khoán theo hướng minh bạch, an toàn và bền vững, trong đó nhấn mạnh việc khẩn trương hoàn thiện các tiêu chí để được nâng hạng. 

Tiếp đó, năm 2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1726, phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán ngay trong năm 2025. Mới đây nhất, Nghị quyết 68 tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu nâng cao chất lượng thị trường và mở rộng kênh huy động vốn với chi phí thấp, hấp dẫn hơn.

Bà Phương cho hay, hàng loạt thông tư đã được ban hành mà quan trọng đó là thông tư về cơ chế không yêu cầu nhà đầu tư nước ngoài có đủ 100% tiền để mua cổ phiếu, điều này phù hợp với thông lệ quốc tế.

"Trải nghiệm của nhà đầu tư nước ngoài là yếu tố hết sức quan trọng, vì chính họ chính là "người bỏ phiếu" cho việc nâng hạng thị trường. Vì vậy, vai trò của các công ty niêm yết – với tư cách là hàng hóa trên thị trường là đặc biệt quan trọng", bà Phương lưu ý.

Đồng thời, các công ty chứng khoán đóng vai trò cầu nối, cung cấp dịch vụ chất lượng, đảm bảo thị trường vận hành minh bạch, hiệu quả. Theo đó, các công ty chứng khoán cần tiếp tục nâng cao năng lực, chuyên nghiệp hóa dịch vụ và công bố thông tin đầy đủ, song ngữ (Việt – Anh) để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài.

Về phía nhà đầu tư trong nước, Chủ tịch UBCKNN yêu cầu trang bị kiến thức bài bản nhằm nâng cao chất lượng tham gia, qua đó góp phần ổn định và phát triển thị trường bền vững.

Hiện nay, cơ cấu nhà đầu tư trên thị trường khá đa dạng, bao gồm cả cá nhân và tổ chức, trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, tỉ trọng tổ chức trong nước vẫn còn khiêm tốn.

Do đó, bà Phương nhấn mạnh việc tăng cường phổ biến thông tin, nâng cao hiểu biết cho nhà đầu tư là điều cần thiết để phát triển thị trường chứng khoán theo chiều sâu, giữ vững nền tảng cho hội nhập và nâng hạng. Bên cạnh đó, việc tái cấu trúc cơ sở nhà đầu tư, thúc đẩy sự phát triển của các nhà đầu tư tổ chức và chuyên nghiệp cũng đang được đẩy mạnh.

"Hiện UBCKNN đang xây dựng và hoàn thiện 2 đề án quan trọng: "Đào tạo nhà đầu tư" và "Tái cấu trúc cơ sở nhà đầu tư", dự kiến sẽ được triển khai trong năm 2025. Đây được xem là bước đi chiến lược, góp phần tạo nền tảng cho thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh, minh bạch và vững bền trong dài hạn", bà Phương cho hay.

Giải pháp nâng cao nhận thức nhà đầu tư

Cũng phát biểu tại hội thảo, ông Phan Xuân Thuỷ - Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đánh giá, trong những năm qua, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ, trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế.

Tính đến giữa năm 2025, quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu đã tương đương hơn 55% GDP. Ông Thuỷ nhấn mạnh, phát triển thị trường chứng khoán chính là động lực quan trọng để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP 8,5% trong năm 2025 và ở mức 2 con số trong giai đoạn tiếp theo.

"Vị trí, vai trò, tác động tích cực của thị trường chứng khoán là thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, minh bạch hóa hoạt động doanh nghiệp, cải thiện năng lực quản trị và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vươn tầm khu vực và quốc tế", ông Thuỷ nhận định.

Trong thời gian tới, với quy mô thị trường ngày càng lớn, số lượng nhà đầu tư cá nhân ngày càng tăng, thách thức về kiểm soát thông tin sẽ càng phức tạp, đòi hỏi phải có chiến lược phát triển linh hoạt, hiệu quả và đột phá.

Ông Phan Xuân Thuỷ - Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương.

Từ những thực tiễn nêu trên, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đưa ra một số giải pháp nâng cao nhận thức nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.

Theo đó, đối với các thành viên thị trường chứng khoán cần chấp hành nghiêm các quy định về công bố thông tin: phải minh bạch, phải chủ động, phải kịp thời cung cấp thông tin khách quan, trung thực về hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, cơ quan quản lý Nhà nước về chứng khoán, các thành viên thị trường, các cơ quan báo chí cần tiếp tục nâng cao trách nhiệm, đẩy mạnh công tác truyền thông, phổ cập kiến thức cơ bản, nâng cao về tài chính, thị trường, chứng khoán cho các nhà đầu tư cá nhân để họ có khả năng tự bảo vệ mình trước những luồng thông tin giả, cạm bẫy lừa đảo, từ đó có ứng xử chuyên nghiệp, văn minh trên thị trường, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.

Đồng thời, các cơ quan chức năng theo phạm vi, quyền hạn xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi phát tán tin giả, tin sai lệch, thiếu khách quan trên các phương tiện truyền thông đại chúng, nền tảng mạng xã hội gây lũng đoạn thị trường, ảnh hưởng xấu đến doanh nghiệp, nhà đầu tư.