Trong dàn diễn viên của Hoàn Châu Cách Cách (bộ phim làm nên hiện tượng truyền hình châu Á cuối thập niên 1990) thì Tô Hữu Bằng là nam chính duy nhất nổi bật với hình ảnh thư sinh, chính trực, đa tình.
Vai “Ngũ A Ca Vĩnh Kỳ” đưa anh trở thành biểu tượng nam thần thế hệ 7x–8x. Gần 30 năm sau, Tô Hữu Bằng không chỉ giữ vững sự nghiệp, mà còn thành công khi chuyển hướng làm đạo diễn, nhà sản xuất. Đáng chú ý anh chưa từng vướng scandal cá nhân, điều hiếm có trong showbiz Hoa ngữ nhiều biến động.
Trước “Hoàn Châu Cách Cách”: Nam thần Tiểu Hổ Đội
Tô Hữu Bằng sinh năm 1973 tại Đài Bắc, Đài Loan (Trung Quốc). Anh từng là sinh viên khoa Cơ khí Đại học Quốc lập Giao thông (National Chiao Tung University), nhưng sớm rẽ hướng sang nghệ thuật khi tham gia nhóm nhạc thiếu niên nổi tiếng Tiểu Hổ Đội (Little Tigers) cùng Ngô Kỳ Long và Trần Chí Bằng.
Sau khi Tiểu Hổ Đội tan rã, Tô Hữu Bằng chuyển sang đóng phim. (Ảnh: Sohu)
Từ cuối thập niên 1980 đến đầu 1990, Tiểu Hổ Đội tạo nên hiện tượng trong giới trẻ Trung Quốc và Đài Loan. Với vẻ ngoài thư sinh, giọng hát trong sáng và tính cách thân thiện, Tô Hữu Bằng được mệnh danh là “Hổ trắng thư sinh”, hình mẫu lý tưởng trong mắt các fan nữ thời bấy giờ.
Sau khi nhóm tan rã, anh chuyển sang đóng phim, bắt đầu bằng một số vai nhỏ trong các phim truyền hình Đài Loan và Hồng Kông. Tuy nhiên, phải đến năm 1998, khi đảm nhận vai Ngũ A Ca Vĩnh Kỳ trong Hoàn Châu Cách Cách, sự nghiệp diễn xuất của anh mới thật sự bùng nổ.
Vĩnh Kỳ – vai diễn kinh điển và dấu ấn toàn châu Á
Với gương mặt thư sinh, ánh mắt ấm áp và phong thái hoàng tử lý tưởng, Tô Hữu Bằng đã hóa thân trọn vẹn vào nhân vật Vĩnh Kỳ, một A Ca (hoàng tử) điềm đạm, si tình và đầy chính nghĩa. Trong phim, anh kết hợp ăn ý với Triệu Vy (vai Tiểu Yến Tử), tạo nên cặp đôi được yêu thích không kém Hạ Tử Vy – Nhĩ Khang.
Hai phần đầu của Hoàn Châu Cách Cách (1998–1999) đạt tỷ suất người xem kỷ lục, lan sang Việt Nam, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore… và trở thành hiện tượng văn hóa đại chúng. Cái tên Tô Hữu Bằng vì thế gắn liền với hình tượng "nam thần quốc dân" trong suốt một thời gian dài.
Với gương mặt thư sinh, ánh mắt ấm áp và phong thái hoàng tử lý tưởng, Tô Hữu Bằng đã hóa thân trọn vẹn vào nhân vật Vĩnh Kỳ. (Ảnh: Sohu)
Tiếp nối thành công, anh tham gia Tân dòng sông ly biệt (2001), Thiếu niên Trương Tam Phong, Ỷ Thiên Đồ Long Ký (2003, vai Trương Vô Kỵ), Phong Vân II, và nhiều phim cổ trang, kiếm hiệp khác. Đáng chú ý, năm 2009, anh đoạt giải Nam phụ xuất sắc nhất tại Lễ trao giải Bách Hoa lần thứ 30 với vai diễn trong phim điện ảnh Phong Thanh như một bước ngoặt khẳng định thực lực diễn xuất.
Chuyển mình làm đạo diễn, nhà sản xuất
Từ giữa những năm 2010, Tô Hữu Bằng chủ động chuyển hướng sang đạo diễn và sản xuất phim. Năm 2015, anh ra mắt bộ phim điện ảnh đầu tay Tai Trái (左耳), chuyển thể từ tiểu thuyết thanh xuân nổi tiếng của tác giả Nhiêu Tuyết Mạn. Bộ phim đạt doanh thu hơn 480 triệu NDT tại phòng vé, nhận được nhiều lời khen về cách khai thác tâm lý nhân vật trẻ và phong cách hình ảnh tinh tế.
Năm 2017, anh tiếp tục đạo diễn bộ phim Kẻ tình nghi X (嫌疑人X的献身), chuyển thể từ tiểu thuyết trinh thám của Higashino Keigo. Dù tác phẩm này bị đánh giá trái chiều về nội dung, nhưng vẫn chứng minh được khả năng đa dạng trong lựa chọn đề tài của anh.
Từ giữa những năm 2010, Tô Hữu Bằng chủ động chuyển hướng sang đạo diễn và sản xuất phim. (Ảnh: Sohu)
Trong các cuộc phỏng vấn với Sina và Tencent Entertainment, Tô Hữu Bằng nhiều lần nhấn mạnh rằng anh không muốn “đóng đinh” bản thân vào hình tượng thư sinh: “Tôi muốn được thử thách chính mình, không sợ khán giả không quen mà chỉ sợ bản thân không dám bước ra khỏi vùng an toàn”.
Tham gia show thực tế, khẳng định sức hút bền bỉ
Năm 2021, Tô Hữu Bằng bất ngờ tham gia chương trình thực tế Anh trai vượt mọi chông gai (披荆斩棘的哥哥), một show truyền hình đình đám quy tụ các sao nam trên 30 tuổi trở lại sân khấu âm nhạc. Dù đã bước sang tuổi gần 50, anh vẫn gây ấn tượng mạnh bởi sự chỉn chu, phong độ và khả năng hát live vững vàng.
Kết quả, Tô Hữu Bằng giành quán quân mùa 1 của chương trình. Trên mạng xã hội Weibo, cụm từ “Tô Hữu Bằng vẫn đẹp trai như xưa” nhanh chóng lọt top tìm kiếm. Nhiều khán giả trẻ vốn chưa biết nhiều về Tiểu Hổ Đội hay Hoàn Châu Cách Cách cũng bắt đầu yêu thích anh từ show này.
Cuộc sống kín tiếng, không scandal
Điểm đặc biệt của Tô Hữu Bằng là hơn 30 năm hoạt động nghệ thuật, anh không vướng bất kỳ scandal cá nhân nghiêm trọng nào. Dù nổi tiếng từ rất sớm, anh luôn giữ lối sống kín đáo, không phô trương, ít tham gia sự kiện giải trí nếu không cần thiết.
Điểm đặc biệt của Tô Hữu Bằng là hơn 30 năm hoạt động nghệ thuật, anh không vướng bất kỳ scandal cá nhân nghiêm trọng nào. (Ảnh: Sohu)
Trong nhiều năm, anh chưa từng công khai chuyện tình cảm. Trả lời phỏng vấn Ifeng Entertainment, anh nói: “Tôi không cố ý giấu. Chỉ là tôi muốn giữ phần riêng tư nhất cho riêng mình.”
Hiện nay, ngoài các dự án điện ảnh, anh còn đảm nhiệm vai trò giám khảo trong các cuộc thi điện ảnh, đồng thời nhận lời mời thỉnh giảng tại một số lớp học đạo diễn ở Đại học Truyền thông Trung Quốc (CUC).
Hình mẫu nghệ sĩ điềm đạm, bền vững
Tô Hữu Bằng không phải nghệ sĩ thường xuyên chiếm sóng truyền thông hay dẫn đầu xu hướng, nhưng anh là ví dụ hiếm hoi cho sự nghiệp bền vững, chuyển hướng thành công và sống sạch giữa một showbiz nhiều biến động.
Từ một ca sĩ tuổi teen, đến “Ngũ A Ca” được hàng triệu người yêu mến, rồi đạo diễn thực lực và quán quân show thực tế, hành trình của Tô Hữu Bằng là minh chứng rằng tài năng, nhân cách và sự tỉnh táo có thể giúp nghệ sĩ trụ vững trong bất kỳ thời kỳ nào.