Giải ngân mới đạt hơn 50%
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM (Ban Giao thông), năm 2025 đơn vị được giao hơn 17.016 tỷ đồng để triển khai loạt dự án hạ tầng giao thông trọng điểm của thành phố. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, mới có 8.649 tỷ đồng được giải ngân - đạt 50,83% kế hoạch.
Như vậy, chỉ trong khoảng thời gian ngắn còn lại của kỳ giải ngân 2025, Ban Giao thông phải giải ngân tới 8.367 tỷ đồng, tức gần phân nửa tổng kế hoạch vốn.
Đại diện Ban Giao thông cho biết, tỷ lệ giải ngân những tháng đầu năm thấp là do nhiều dự án chưa hoàn tất thủ tục pháp lý, chưa đủ điều kiện đấu thầu, ký hợp đồng hay tạm ứng cho nhà thầu.
Ngoài ra, tình trạng không đủ nguồn cung vật liệu xây dựng (đặc biệt là cát), khiến khối lượng thi công thực tế không đạt theo tiến độ. Nhiều dự án còn kẹt ở khâu giải phóng mặt bằng khi một số địa phương bàn giao chậm, làm ảnh hưởng dây chuyền các gói thầu.
Ban Giao thông TPHCM đang đẩy nhanh tiến độ dự án nút giao thông An Phú.
Tương tự, trong 10 tháng đầu năm, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TPHCM (Ban Hạ tầng) mới chỉ giải ngân 3.831 tỷ đồng, đạt 50,05% kế hoạch vốn được giao.
Năm 2025, đơn vị này phụ trách 111 dự án với tổng kế hoạch 7.654,7 tỷ đồng, trong đó vốn xây lắp chiếm đến 87,45%, tỷ lệ vốn bồi thường - giải phóng mặt bằng ở mức hơn 12%. Theo Ban Hạ tầng, vấn đề mặt bằng đang là nút thắt, ảnh hưởng trực tiếp đến công tác giải ngân .
Dù vậy, cả hai đơn vị đều khẳng định mục tiêu giải ngân 100% năm 2025 - vẫn không thay đổi.
Gỡ vướng mặt bằng - chìa khóa mở dòng vốn
Để tăng tốc trong giai đoạn quyết định, Ban Hạ tầng TPHCM đề nghị các sở ngành và địa phương ưu tiên bàn giao mặt bằng cho hàng loạt dự án lớn, bởi đây là điều kiện tiên quyết cho bước tiếp theo.
Cụ thể, các địa phương được yêu cầu bàn giao đúng tiến độ nhiều dự án lớn, gồm: Rạch Xuyên Tâm đi qua các phường Bình Thạnh, Bình Lợi Trung, Gia Định và An Nhơn; Rạch Xóm Củi (xã Bình Hưng); Tuyến đê bao rạch Tra từ Cầu Xáng (Tỉnh lộ 15) đến cầu An Hạ (Quốc lộ 22), qua địa bàn Củ Chi và Hóc Môn; Rạch Bến Mương (Củ Chi, Phú Hòa Đông, Tân An Hội, Nhuận Đức); Hệ thống thủy lợi bờ hữu sông Sài Gòn đoạn từ rạch Tra đến sông Vàm Thuật – Nam Rạch Tra (xã Đông Thạnh, phường An Phú Đông); Công trình thủy lợi bờ hữu sông Sài Gòn từ Tỉnh lộ 8 đến rạch Tra (xã Bình Mỹ).
Đối với, dự án thành phần 2 (Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng) thuộc dự án Nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Văn Thánh (phường Thạnh Mỹ Tây), Ban Hạ tầng TPHCM đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường, Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận Bình Thạnh, UBND phường Thạnh Mỹ Tây hỗ trợ đẩy nhanh thủ tục để đảm bảo giải ngân nguồn vốn bồi thường năm 2025.
Trong khi đó, đại diện Ban Giao thông TPHCM cho biết đơn vị sẽ xây dựng tiến độ chi tiết cho từng dự án, trong đó xác định rõ kế hoạch giải ngân theo từng giai đoạn. Ban cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành để đẩy nhanh công tác thẩm định thiết kế, dự toán, tạo điều kiện tổ chức đấu thầu và ký kết hợp đồng xây lắp sớm nhất.
Bên cạnh đó, Ban Giao thông sẽ làm việc với các địa phương nhằm đẩy nhanh tiến độ bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công. Các nhà thầu cũng được yêu cầu huy động nhân lực, thiết bị, tăng tốc thi công để đảm bảo khối lượng thực hiện và giải ngân đúng theo kế hoạch được giao.
Ở dự án nút giao An Phú - điểm nóng tiến độ công trình của năm 2025 - Ban Giao thông đã áp dụng biện pháp mạnh với những nhà thầu trì trệ. Một tổ công tác chuyên trách cũng được lập để xử lý ngay các tình huống phát sinh tại hiện trường, nơi thi công đang được duy trì ba ca mỗi ngày nhằm rút ngắn thời gian.
Với dự án Vành đai 3 TPHCM, vướng mắc lớn nhất về vật liệu đã được tháo gỡ khi thành phố được phân bổ đủ nguồn cát và đá cho nhu cầu thi công trong năm 2025. Nhờ vậy, chủ đầu tư cho biết trong thời gian tới sẽ kịp thông xe kỹ thuật đoạn 30,5km trên địa bàn phường Long Trường, Long Phước, Long Bình nhằm chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.