Ngày 25-11, Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL), Ngân hàng Phương Đông (OCB), Công ty CP Chứng khoán OCBS (OCBS) tổ chức lễ ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược, hướng tới mục tiêu thúc đẩy tài chính xanh và phát triển bền vững, đồng thời tổ chức gặp gỡ cổ đông, chia sẻ về hành trình tái cấu trúc và định hướng tương lai.
Bầu Đức phát biểu tại sự kiện sáng 25-11
Tại các sự kiện này, ông Đoàn Nguyên Đức – thường được gọi là Bầu Đức, chủ tịch HĐQT của Hoàng Anh Gia Lai - đã dành nhiều thời gian để chia sẻ trọn vẹn hành trình tái cấu trúc kéo dài gần một thập kỷ, đưa công ty từ bờ vực phá sản đến lãi ngàn tỉ như hiện tại.
Ông cho biết năm 2008, HAGL là một trong những công ty hàng đầu Việt Nam, bản thân ông là người giàu nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam. Nhưng từ năm 2016 trở đi là giai đoạn cực kỳ khó khăn đối với HAGL sau khi ông quyết định đầu tư trồng cao su, cọ dầu nhưng thị trường không ủng hộ, giá các mặt hàng này giảm sâu.
Khi đó, tổng nợ tín dụng HAGL chỉ khoảng 36.000 tỉ đồng nhưng công ty mất thanh khoản dù sở hữu khối tài sản tới 50.000 tỉ đồng. Với khoản nợ này, suốt chục năm qua, HAGL phải trả lãi suất từ 4.000 đến 5.000 tỉ đồng/năm.
Trong bối cảnh đó, ông quyết định cắt nợ, cắt lãi vay và phải bán tất cả những gì bán được. "Có 2 thứ tôi từng tuyên bố không bao giờ bán là Bệnh viện HAGL và Học viện Bóng đá HAGL nhưng cuối cùng tôi đã phải bán bệnh viện, chỉ còn lại học viện bóng đá" – bầu Đức nhớ lại.
Lãnh đạo HAGL cho biết đã kéo nợ từ đỉnh 36.000 tỉ đồng xuống 6.400 tỉ đồng
Và trong hành trình tái cấu trúc của HAGL, bầu Đức nói ông không bao giờ quên 3 ân nhân. Trong đó, người đầu tiên là ông Trần Bá Dương, Chủ tịch tập đoàn Thaco, khi đồng ý tiếp nhận mảng nông nghiệp vào năm 2018, giúp HAGL có thời gian tái cơ cấu. "Nếu không có hành động này, HAGL đã không thể tồn tại" - ông Đức nói.
Người thứ hai là ông Nguyễn Đức Thụy (bầu Thụy), Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Lộc Phát Việt Nam (LPBank), người hỗ trợ ông xử lý khoản nợ lớn của HAGL tại Eximbank. Bầu Đức kể năm 2023, LPBank và HAGL đã ký kết hợp tác toàn diện nhưng sau đó không tiếp tục do ngành nông nghiệp phức tạp.
Bầu Đức phải đi tìm tổ chức tài chính sau thời gian dài ngân hàng thấy hồ sơ của HAGL là không thèm nhìn vì bị ảnh hưởng các thông tin tiêu cực.
Và người thứ ba là ông Trịnh Văn Tuấn, Chủ tịch HĐQT OCB. OCB đã cử lãnh đạo trực tiếp tới khảo sát rất kỹ hoạt động của HAGL tại Việt Nam, Lào, Campuchia trước khi quyết định hỗ trợ.
"Đây được xem như một bước ngoặt quan trọng, nhờ đó nhiều nút thắt được tháo gỡ. Nhờ những đối tác, chúng tôi giảm nợ. Điểm khác biệt nhất của OCB là có lãnh đạo hiểu được nông nghiệp, biết cà phê trồng là thế nào, cây sầu riêng mang lại giá trị ra sao khi nhìn vào HAGL. Tôi mời Chủ tịch OCB – ông Tuấn lên thăm HAGL và được đồng ý.
Theo Bầu Đức, đây là những thời điểm mang tính "bước ngoặt", giúp tập đoàn gỡ được các nút thắt tài chính. Nhờ đó, nợ của HAGL giảm mạnh từ 36.000 tỉ đồng xuống còn 6.400 tỉ đồng như hiện nay. "Ba năm trước, tôi không dám nghĩ HAGL có thể làm ra 5.000 tỉ đồng lợi nhuận mỗi năm. Nhưng bây giờ, mục tiêu đó hoàn toàn trong tầm tay và chúng tôi đang nỗ lực thực hiện sớm hơn kế hoạch" - ông nhấn mạnh.
Bầu Đức xác định cà phê là cây trồng chiến lược mới
Theo người sáng lập HAGL, chỉ sau 1 năm hợp tác với OCB, HAGL thay đổi gần như toàn bộ bức tranh tài chính, xóa lỗ lũy kế và có lợi nhuận, từ không margin chuyển sang có margin, từ nợ rất cao xuống nợ thấp. Năm 2025, HAGL đặt mục tiêu lợi nhuận 1.555 tỉ đồng nhưng có khả năng sẽ thực hiện được 2.800 tỉ đồng.
Hiện tại, HAGL chỉ còn nợ 6.400 tỉ đồng từ đỉnh nợ 36.000 tỉ đồng vào năm 2016 và HAGL khẳng định hiện là một trong những công ty niêm yết có báo cáo tài chính đẹp nhất hiện nay.
Đặc biệt, HAGL có kế hoạch niêm yết công ty con là Công ty CP Đầu tư Quốc tế HAGL (tiền thân là Công ty Hưng Thắng Lợi) vào quý II/2026, kèm cam kết chia cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ 50% lợi nhuận trong 3 năm đầu. Trong khi đó, HAGL dự kiến cũng sẽ chia cổ tức bằng tiền mặt trong năm 2026, mức dự kiến 500 đồng/cổ phiếu.
Theo bầu Đức, HAGL hiện có 5 công ty con và hoạt động kinh doanh, nghiệp vụ các công ty này tương tự nhau. HAGL xác định là công ty trong lĩnh vực nông nghiệp, chuyên về trồng trọt, không tham gia thương mại, phân phối với 4 cây trồng chính: chuối, sầu riêng, dâu tằm và cà phê. Đến năm 2028, cà phê sẽ là cây trồng có doanh thu và lợi nhuận số 1 của HAGL với diện tích trồng 10.000 ha, chiếm 1/3 tổng diện tích đất của HAGL.