Theo ghi nhận của phóng viên Tiền Phong trong tháng cuối năm, tại hàng loạt tuyến phố sầm uất khu vực trung tâm Hà Nội như Chùa Bộc, Xã Đàn, Phạm Ngọc Thạch, Trường Chinh, Sơn Tây (khu Ngã Tư Sở), Láng Hạ, Kim Mã…, không khó để bắt gặp cảnh nhà phố cửa đóng then cài, cửa cuốn hạ kín, phía trước treo biển “cho thuê”, “sang nhượng”, “thanh lý cửa hàng”.
Cứ vài căn nhà lại xuất hiện một mặt bằng bỏ trống, tạo nên khung cảnh vắng lặng hiếm thấy ngay cả trong giai đoạn mua sắm nhộn nhịp nhất trong năm.
Nhiều mặt phố vốn đông đúc trước đây nay rơi vào tình trạng trống khách thuê kéo dài nhiều tháng.
Chia sẻ với phóng viên, anh N.T.H., chủ một cửa hàng thời trang trên phố Chùa Bộc vừa quyết định trả mặt bằng sau hơn 5 năm kinh doanh, cho biết áp lực chi phí là nguyên nhân chính khiến anh buộc phải rút lui. “Tiền thuê nhà gần 60 triệu đồng mỗi tháng, chưa kể chi phí nhân sự, điện nước, marketing… Trong khi lượng khách trực tiếp giảm mạnh, doanh thu không đủ bù chi phí. Cao điểm cuối năm nhưng khách vẫn thưa thớt, tiếp tục duy trì chỉ càng lỗ nặng hơn”, anh H. nói.
Theo anh H., trước đây mặt bằng phố lớn giúp cửa hàng dễ tiếp cận khách hàng, nhưng hiện nay lợi thế này không còn rõ rệt khi người tiêu dùng chuyển sang mua sắm online. “Cùng một sản phẩm, tôi bán trên sàn thương mại điện tử vẫn tiếp cận được khách trên cả nước, chi phí thấp hơn rất nhiều. Giữ mặt bằng đẹp nhưng giá thuê không giảm thì rất khó sống”, anh H. chia sẻ thêm. Anh cho biết sau khi trả mặt bằng, cửa hàng sẽ thu hẹp quy mô, tập trung bán online và thuê kho ở khu vực ven đô với chi phí rẻ hơn. “Nếu giá thuê hợp lý hơn thì người kinh doanh còn cơ hội quay lại phố lớn. Còn hiện tại, mặt bằng đẹp nhưng chi phí quá cao đã trở thành gánh nặng”, anh H. nhận định.
Ở góc độ thị trường, số liệu của Cục Thống kê cho thấy tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đến tháng 11/2025 tăng 9,1% so với cùng kỳ, phản ánh dấu hiệu phục hồi của sức mua. Tuy nhiên, tăng trưởng này không còn tập trung ở kênh mua sắm truyền thống mà dịch chuyển mạnh sang thương mại điện tử. Xu hướng tiêu dùng mới khiến những ngành từng phụ thuộc lớn vào mặt bằng đẹp như thời trang, nhà hàng, cà phê… dần thu hẹp quy mô, giảm nhu cầu thuê nhà phố mặt tiền.
Sự thay đổi hành vi tiêu dùng, cùng áp lực chi phí thuê cao, đang đẩy nhiều hộ kinh doanh truyền thống vào thế khó, khiến không ít tuyến phố trung tâm Hà Nội đứng trước nguy cơ mất dần sức hút vốn có. Làn sóng trả mặt bằng vì thế không chỉ phản ánh khó khăn của người kinh doanh mà còn cho thấy sự thay đổi sâu sắc trong cấu trúc tiêu dùng và bán lẻ tại đô thị lớn.
Nhận định về xu hướng này, TS. Trần Xuân Lượng – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam - cho rằng trong bối cảnh thương mại điện tử bứt phá mạnh mẽ, giá thuê mặt bằng cao thì việc nhiều tuyến phố từng đông đúc nay trở nên thưa vắng là diễn biến tất yếu.
Theo chuyên gia, khi chi phí thuê mặt bằng, đặc biệt là mặt phố, ở mức quá cao, các hộ kinh doanh khó cạnh tranh buộc phải chuyển sang bán hàng trên sàn thương mại điện tử. Việc thu hẹp diện tích thuê, chấp nhận biên lợi nhuận thấp hơn là hướng đi phù hợp.
"Trong bối cảnh thương mại điện tử tiếp tục mở rộng, còn giá thuê mặt bằng vẫn neo cao, lợi thế của nhà phố trung tâm được dự báo sẽ tiếp tục suy giảm. Thực tế này đặt ra yêu cầu tái định vị giá trị mặt bằng và nâng cao khả năng thích ứng của cả chủ nhà lẫn doanh nghiệp, nếu không muốn những tuyến phố từng sầm uất rơi vào cảnh vắng lặng kéo dài", TS Trần Xuân Lượng cảnh báo.