Ở tuổi 40, nhiều người mặc định phải sống “vì người khác”: gom góp cho con cái học hành, phụng dưỡng cha mẹ, giữ lại khoản phòng thân. Trong bức tranh đầy trách nhiệm ấy, chuyện tiêu tiền cho chính mình như một chuyến du lịch, bộ đồ công nghệ mới hay vài triệu dành cho chăm sóc ngoại hình, hoặc thậm chí một bữa ăn sang, ăn ngon dễ bị coi là xa xỉ, thậm chí ích kỷ.
Nhưng mong muốn “xài cho mình” không hề vô lý. Sau hàng chục năm đặt bản thân ra sau cùng, họ bắt đầu nhận ra niềm vui cá nhân cũng là thứ nuôi dưỡng tinh thần để tiếp tục gánh vác. Một người đàn ông nâng cấp dàn âm thanh, một người phụ nữ đầu tư cho khoá học yoga hay hẹn hò bạn bè đi ăn - những khoản chi ấy đôi khi khiến họ thoát khỏi cảm giác kiệt quệ, để quay lại trách nhiệm gia đình với tinh thần tốt hơn.
Ảnh minh hoạ
Câu hỏi quan trọng không phải là có nên tiêu cho bản thân hay không, mà là tiêu thế nào để vừa tận hưởng, vừa trọn trách nhiệm.
Nhiều chuyên gia khuyên tuổi trung niên nên coi “tiền cho mình” như một khoản mục cố định trong kế hoạch tài chính, thay vì tiêu thừa mới nghĩ tới. Một công thức phổ biến là: khoảng 50% thu nhập cho chi phí gia đình (nhà cửa, học phí con, phụng dưỡng cha mẹ), 20% cho tiết kiệm và quỹ hưu trí, 20% cho đầu tư sinh lời, và ít nhất 10% để sống cho chính mình. Con số có thể thay đổi theo hoàn cảnh, nhưng nguyên tắc quan trọng là: tự thưởng không phải phần dư, mà là một mục chi bắt buộc.
Ảnh minh hoạ
Cũng giống như việc lập quỹ dự phòng, khoản “quỹ cho mình” cần được lên kế hoạch rõ ràng. Nhờ đó, người trung niên sẽ bớt cảm giác tội lỗi khi chi tiêu cho sở thích cá nhân, đồng thời duy trì cân bằng lâu dài.
Sự thật là một ông bố hay bà mẹ luôn mệt mỏi vì gánh nặng tài chính khó lòng truyền được năng lượng tích cực cho gia đình. Ngược lại, khi có những khoảng thở riêng: một chuyến đi ngắn ngày, một khoá học mới, hay đơn giản chỉ là món đồ mình thích - họ lại có thêm sức mạnh để lo chu toàn cho người khác.
Tiêu tiền cho bản thân ở tuổi trung niên, suy cho cùng, không phải sự phung phí. Đó là quyền lợi chính đáng, và cũng là một khoản đầu tư dài hạn: đầu tư vào sự hạnh phúc, để sống trọn trách nhiệm mà không quên niềm vui.
