Thông tin trên được Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đề cập tại phiên họp thứ 49, khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ liên quan công tác phòng, chống tham nhũng ; phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; thi hành án năm 2025.
Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, một số vụ án lớn chưa từng có tiền lệ được đưa ra xét xử và có hiệu lực thi hành. Ông ví dụ, đại án Vạn Thịnh Phát liên quan đến bà Trương Mỹ Lan, có tới gần 43.000 người bị hại.
Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh.
Theo ông, các đại án chưa từng có tiền lệ như vụ Vạn Thịnh Phát liên quan đến bà Trương Mỹ Lan và vụ FLC liên quan ông Trịnh Văn Quyết với số lượng bị hại đặc biệt lớn. Đây chính là nguyên nhân số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo còn nhiều.
"Số lượng đơn của các bị hại kiến nghị, đề xuất liên quan công tác xét xử, thi hành án rất nhiều và phát sinh ngay từ khi tòa án chưa xét xử hoặc mới xét xử sơ thẩm", ông Ninh cho hay.
Mặc dù vậy, theo Bộ trưởng, số vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết trực tiếp của cơ quan thi hành án lại có xu hướng giảm.
Theo báo cáo của Chính phủ, qua thi hành các vụ án tín dụng, ngân hàng thu về trên 30.671 tỷ đồng, các vụ án kinh tế, tham nhũng thu trên 22.342 tỷ đồng.
Tuy nhiên, tỷ lệ thi hành án dân sự chung giảm, chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội giao, lượng án có điều kiện thi hành tồn đọng chuyển kỳ sau còn ở mức cao.
Cơ quan thẩm tra, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đánh giá, việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm nghiêm minh; không có trường hợp nào kết án oan người vô tội. Việc giải quyết các vụ việc dân sự cơ bản bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự.
“Công tác xét xử các vụ án hành chính có nhiều tiến bộ. Việc giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm cơ bản đáp ứng chỉ tiêu của Quốc hội giao”, cơ quan thẩm tra nhìn nhận.
Số lượng công chức nghỉ việc lớn
Đề cập đến việc thực hiện Nghị định 178/2024 của Chính phủ, Bộ trưởng Tư pháp cho hay, số lượng công chức của hệ thống thi hành án dân sự nghỉ rất lớn, gây ảnh hưởng lớn đến nguồn nhân lực tổ chức thi hành án.
Cụ thể, có tới 1.654 công chức trên tổng số 8.562 biên chế (chiếm tới 19%) nghỉ việc. Theo ông, tình trạng này xuất phát từ khối lượng công việc lớn, áp lực, tính phức tạp và rủi ro cao.
Trong bối cảnh đó, Bộ Tư pháp tập trung hoàn thiện thể chế, nhất là Luật Thi hành án dân sự , dự kiến sẽ mở rộng việc xã hội hóa, tạo hành pháp lý cho thừa phát lại một cách hợp lý. Đồng thời, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đổi mới cách thức quản lý, chỉ đạo, điều hành công tác thi hành án dân sự.