Hôm nay (26/12) là Ngày Dân số Việt Nam. Trọng tâm hàng đầu của công tác dân số trong năm sau là khuyến khích sinh đủ 2 con, từng bước trở lại mức sinh thay thế, phù hợp với đặc điểm vùng, miền và nhóm dân cư. Đó là bởi Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức về vấn đề dân số, trong đó có tình trạng thừa nam giới, thiếu nữ giới trong độ tuổi kết hôn.
Sau năm 2034, tình trạng thiếu hụt nữ giới trong độ tuổi kết hôn (20-39 tuổi) tiếp tục duy trì và có xu hướng nghiêm trọng hơn. (Ảnh minh họa - Ảnh: TTXVN)
Điều tra dân số giữa kỳ năm 2024 tiếp tục ghi nhận tình trạng số nam giới trong độ tuổi kết hôn nhiều hơn phụ nữ cùng nhóm tuổi khoảng hơn 400.000 người.
Trong vòng 50 năm tới, dân số Việt Nam sẽ có 3 kịch bản về mức sinh, gồm mức sinh thấp (1,45 con/phụ nữ), mức sinh trung bình (1,85 con/phụ nữ) và mức sinh cao (2,01 con/phụ nữ). Theo kịch bản mức sinh trung bình, vào năm 2029, cứ 100 nam giới trong độ tuổi kết hôn (20-39 tuổi) thì có hơn 3 người bị dư thừa do thiếu phụ nữ trong cùng nhóm tuổi. Đây là hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh trong những năm 2000.
Đến năm 2034, số nam giới ở tuổi kết hôn nhiều hơn so với nữ giới cùng nhóm tuổi là 711,7 nghìn người, tương đương 4,9% dân số nam từ 20 đến 39 tuổi.
Sau năm 2034, tình trạng dư thừa nam giới hay thiếu hụt nữ giới trong độ tuổi kết hôn (20-39 tuổi) tiếp tục duy trì và có xu hướng nghiêm trọng hơn các năm trước.
Đến năm 2049, Việt Nam được dự báo sẽ chứng kiến tình trạng thiếu hụt phụ nữ trong độ tuổi kết hôn cao nhất, thiếu khoảng 1,3 triệu phụ nữ trong độ tuổi kết hôn.
Sau năm 2049, tình trạng dư thừa nam giới trong độ tuổi kết hôn có dấu hiệu hạ nhiệt do giả thiết tỷ số giới tính khi sinh từ sau năm 2034 dần trở lại mức cân bằng.
Đến năm 2074, dân số nam đến tuổi kết hôn nhiều hơn khoảng 829.000 người so với dân số nữ cùng độ tuổi. Điều này cho thấy, hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh trong 30 năm đầu của thế kỷ 21 tiếp tục tác động kéo dài đến cơ cấu giới tính của dân số trong những thập kỷ tiếp theo.
Cũng theo dự báo, thời kỳ cơ cấu dân số vàng của Việt Nam sẽ khép lại vào năm 2036, thay vào đó là thời kỳ dân số già và siêu già, nghĩa là nhóm tuổi trẻ và trung niên ít đi và nhóm dân số cao tuổi tăng nhanh.