Đi làm hơn chục năm, tôi nhận ra nỗi ám ảnh lớn nhất của dân văn phòng không phải deadline, khách hàng hay KPI, mà là ngày ngày phải làm việc với một người sếp tệ.
Đương nhiên con người không có ai là hoàn hảo, sếp cũng vậy. Nhưng quả thực, có những kiểu sếp bào mòn sự nhiệt thành của nhân viên, chứ không hề thúc đẩy, truyền động lực cho cấp dưới học hỏi, cống hiến.
1. Sếp không kiểm soát được cảm xúc cá nhân
Một người làm sếp mà để cảm xúc cá nhân chi phối lời nói, hành động, hậu quả sẽ rất khó lường.
Tôi từng làm việc dưới một quản lý nóng nảy, mỗi lần có vấn đề là quát tháo, trách móc, thậm chí thay đổi kế hoạch liên tục chỉ vì “đang bực”, “đang bận”, “đang chán”,... Đội ngũ không ai dám đề xuất điều gì mới vì sợ bị mắng, còn tinh thần làm việc thì tụt dốc không phanh.
Ảnh minh họa
Một người thiếu khả năng quản trị cảm xúc sẽ khiến bầu không khí trở nên nặng nề, nhân viên đi làm trong trạng thái phòng thủ chứ không phải hợp tác. Điều buồn cười là những người kiểu này luôn nghĩ mình “thẳng tính” hoặc “quyết liệt”, trong khi thực tế họ chỉ đơn giản là chưa trưởng thành về mặt cảm xúc. Và một người đến cả việc quản trị cảm xúc của bản thân còn không làm nổi thì khó mà dẫn dắt được ai khác.
Suy cho cùng, sếp không chỉ là người giao việc, mà còn là người định hình năng lượng cho cả tập thể.
2. Sếp có tư duy làm việc gia trưởng, không biết lắng nghe
Đi làm lâu, tôi gặp rất nhiều người xuất sắc trong công việc nhưng lại thất bại thảm hại khi bước lên vai trò quản lý. Lý do đơn giản: Họ quen với việc tự mình làm mọi thứ thật hoàn hảo, đến mức không chịu được cảm giác nhân viên làm chưa đúng ý.
Họ giao việc một kiểu nửa vời, nói cho có, rồi khi kết quả không như kỳ vọng thì quay lại trách móc người khác thiếu năng lực. Kiểu sếp này xem kiến thức của mình như “mật mã”, bắt nhân viên phải tự hiểu, tự mò, tự chịu trách nhiệm.
Tôi từng chứng kiến một đồng nghiệp bị sếp giao cho dự án quan trọng nhưng không hề được hướng dẫn cách xử lý những khâu phức tạp. Khi vướng mắc, cậu ấy hỏi thì lại bị mắng là “đã làm bao năm rồi mà còn không biết” .
Một người sếp tốt lẽ ra phải thấy mừng khi nhân viên mình dám hỏi, dám nói ra khó khăn để được định hướng, chứ không phải là người luôn nghĩ “tôi biết, cậu cũng phải tự biết”. Bởi nếu 1 người sếp không biết giải đáp thắc mắc cho rõ ràng, không biết kiên nhẫn với quá trình học hỏi của nhân viên, thì người đó chỉ phù hợp đứng ở vị trí chuyên gia - không phải sếp.
3. Sếp ưa quyền lực hơn trách nhiệm
Đây là kiểu sếp mà tôi nghĩ nhiều người đã từng gặp, trong đó có tôi: Lúc chưa thăng chức thì nói chuyện rất hòa nhã, hợp tác nhưng đến khi làm sếp liền thay đổi thái độ. Họ thích được ngồi ở vị trí trung tâm, thích được gọi tên trong các cuộc họp, thích cảm giác người khác phải chờ phê duyệt của mình. Nhưng khi xảy ra vấn đề, họ lập tức đẩy trách nhiệm xuống dưới, đổ lỗi cho nhân viên, hoặc viện cớ “chưa nắm đủ thông tin” để tránh bị quy kết.
Ảnh minh họa
Tôi từng chứng kiến người mới được bổ nhiệm, lúc nào cũng nói về “tư duy lãnh đạo”, nhưng toàn giao việc theo kiểu ra lệnh một chiều, không lắng nghe phản biện, không tìm hiểu điều kiện thực tế của team.
Đến khi dự án trục trặc, anh ta viết báo cáo giải trình y như thể mình chỉ là người ngoài cuộc. Một người ưa quyền lực nhưng thiếu tinh thần chịu trách nhiệm sẽ phá hỏng cả cơ chế vận hành của một doanh nghiệp!
Sếp không phải là chức danh để trang trí, mà là vị trí rất nặng trách nhiệm: Trách nhiệm với chất lượng công việc, với tinh thần của nhân viên và với kết quả cuối cùng. Nếu một người chỉ thích ra oai mà không muốn chịu phần khó, thì họ không bao giờ có thể trở thành một người sếp thực thụ.