Tiêu thụ than sụt giảm tại nhiều đơn vị
Theo BCTC quý III/2025 vừa công bố, nhiều công ty con của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam ghi nhận doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh giảm sút. Trong đó có nhiều doanh nghiệp hàng đầu trong ngành than với doanh thu lên tới hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm.
Đơn cử như tại Công ty cổ phần Than Cao Sơn - TKV (HNX: CST) là đơn vị có doanh thu gần 10.000 tỷ đồng mỗi năm, sau 9 tháng đầu năm 2025, CST có doanh thu hơn 6.668 tỷ đồng, giảm 700 tỷ đồng so với cùng kỳ. Đồng thời, lợi nhuận sau thuế chỉ đạt hơn 23,3 tỷ đồng, tương đương 17% cùng kỳ năm trước và mới đạt 42% kế hoạch trong năm 2025.
Nhiều đơn vị ngành than gặp khó sau 9 tháng đầu năm 2025. (Ảnh: TKV)
Một "ông lớn" khác là Công ty CP Than Hà Tu (HNX: THT) ghi nhận doanh thu 9 tháng năm 2025 đạt hơn 2.955 tỷ đồng, giảm 290 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế lũy kế âm hơn 10,4 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Công ty CP Than Đèo Nai - Cọc Sáu (HNX: TD6) có doanh thu quý III/2025 là 793 tỷ đồng, giảm 394 tỷ đồng so với cùng kỳ. Đây là doanh nghiệp được thành lập trên phương án sáp nhập Công ty Than Đèo Nai và Cọc Sáu, bắt đầu hoạt động từ ngày 16/6.
Chung tình trạng, Công ty Cổ phần Than Vàng Danh – Vinacomin (HNX: TVD) mặc dù có kết quả kinh doanh khởi sắc trong quý III/2025 so với cùng kỳ năm trước với doanh thu hơn 1.303 tỷ đồng tăng 70 tỷ đồng. Tuy nhiên, lũy kế 9 tháng, doanh thu của TVD đạt hơn 4.626 tỷ đồng, giảm 1.800 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước và lợi nhuận sau thuế hơn 50 tỷ đồng, giảm 45 tỷ đồng.
Một đơn vị khác, Công ty CP Xuất nhập khẩu than - TKV (HNX: CLM), là một đơn vị hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực nhập khẩu than để đấu trộn than cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện ghi nhận doanh thu quý III/2025 chỉ đạt 3.086 tỷ đồng, giảm 1.000 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, CLM ghi nhận doanh thu hơn 14.200 tỷ đồng, giảm 800 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế hơn 61 tỷ đồng, bằng 1/2 lợi nhuận cùng kỳ năm 2024.
Tiêu thụ than 9 tháng đầu năm của TKV đi xuống do nhu cầu giảm sút từ các nhà máy nhiệt điện. (Ảnh:TKV)
Theo TKV, nguyên nhân chính là do các nhà máy nhiệt điện - khách hàng tiêu thụ than chủ lực của TKV - giảm mạnh nhu cầu nhập than vì lượng mưa lớn, hồ thủy điện đầy nước, công suất phát điện từ thủy điện tăng cao. Than tiêu thụ 10 tháng đầu năm 2025 đạt 36,6 triệu tấn, bằng 71,2% kế hoạch điều hành năm 2025. Đồng thời, có những thời điểm lượng than tồn kho lên trên 12 triệu tấn.
"Cơn bão Yagi ảnh hưởng lớn tới hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị trong năm 2024. Tuy nhiên công ty đã nhanh chóng khắc phục, ổn định sản xuất, tiết giảm chi phí. Trong 9 tháng đầu năm, công ty tiết giảm hơn 60 tỷ đồng chi phí quản lý doanh nghiệp, giảm từ hơn 211 tỷ đồng xuống còn hơn 155 tỷ đồng sau 9 tháng. Mặc dù vậy, khó khăn chung trong tiêu thụ than dẫn tới hàng tồn kho tăng khiến phát sinh các chi phí bảo quản, kho bãi, vận chuyển... đồng thời, hàng tồn kho nhiều cũng có nguy cơ làm giảm chất lượng than khai thác", ông Trần Văn Thức, Phó Giám đốc Than Vàng Danh cho biết.
Áp lực từ chi phí quản lý doanh nghiệp tăng cao
Đối lập với những khó khăn về tiêu thụ than sau 9 tháng đầu năm 2025, trong báo cáo tài chính quý III/2025, chứng kiến nhiều công ty con thuộc TKV ghi nhận sự gia tăng của nhiều khoản chi phí. Trong đó, nổi bật là khoản chi phí quản lý doanh nghiệp, đây là khoản chi phí chiếm tỉ trọng lớn trong chi phí thường xuyên của những doanh nghiệp này.
Theo đó, 9 tháng đầu năm Than Cao Sơn ghi nhận chi phí quản lý doanh nghiệp hơn 210 tỷ đồng, tăng hơn 40 tỷ đồng so với cùng kỳ, Than Hà Tu ghi nhận hơn 65 tỷ đồng, tăng 4 tỷ đồng so với cùng kỳ; Than Đèo Nai - Cọc Sáu gần 75 tỷ đồng, tăng thêm 14 tỷ đồng so với cùng kỳ... mặc dù doanh thu trong kỳ ghi nhận giảm sút.
Ngoài ra, một số đơn vị cũng ghi nhận tình trạng chi phí quản lý tăng cao hoặc chiếm tỉ trọng lớn như: Công ty Than Mông Dương chi phí quản lý hơn 123 tỷ đồng, tăng 21 tỷ đồng so với cùng kỳ; Than Hà Lầm hơn 118 tỷ đồng, tăng 18 tỷ đồng so với cùng kỳ, Than Núi Béo chi phí quản lý doanh nghiệp 105 tỷ đồng,...
Trụ sở Trung tâm điều hành sản xuất than của TKV tại Quảng Ninh.
Khai trường Than Cao Sơn Cọc Sáu sau hợp nhất. (Ảnh: Hoàng Nam).
Trong diễn biến liên quan hoạt động sản xuất của TKV, tại hội nghị điều hành sản xuất, tiêu thụ than những tháng cuối năm 2025, TKV cho biết, lũy kế 10 tháng than nguyên khai sản xuất đạt 32,406 triệu tấn, bằng 84,6% kế hoạch điều hành năm; đất đá bóc xúc đạt 122,7 triệu m3, bằng 82,3% kế hoạch điều hành năm; mét lò đào đạt 229.070 mét, bằng 83,8% kế hoạch điều hành; than tiêu thụ đạt 36,6 triệu tấn, bằng 71,2% kế hoạch điều hành năm 2025…
Để hoàn thành mục tiêu trong năm 2025, ông Nguyễn Huy Nam, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), Giám đốc Trung tâm Điều hành Sản xuất tại Quảng Ninh yêu cầu các đơn vị tập trung cho sản xuất đạt sản lượng tối đa. Trong đó, thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Tập đoàn về công tác an toàn vệ sinh lao động, tăng cường công tác bảo vệ tài nguyên và tăng cường tiết giảm chi phí nâng cao hiệu quả hoạt động khai thác than.