Với những hành động quyết liệt, các ngành chức năng tỉnh Quảng Bình đang nỗ lực không ngừng để chấm dứt tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp.
Giám sát chặt chẽ hoạt động tàu cá
So với các tỉnh trong khu vực, Quảng Trị là địa phương có đội tàu cá khá hùng hậu, toàn tỉnh hiện có 4.666 tàu cá từ 6m trở lên, 100% đã được đăng ký và đánh dấu theo quy định. Tỷ lệ đăng kiểm đạt 94,5%, giấy phép khai thác đạt 98,1%, chứng nhận an toàn thực phẩm đạt 95,4%. Đáng chú ý, tỷ lệ tàu lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS) đạt gần 99%, mức rất cao so với mặt bằng chung cả nước.
Những con số nêu trên cho thấy kết quả đáng ghi nhận về quản lý đội tàu của các ngành, địa phương, nhất là trong bối cảnh chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị tuyên truyền, vận động ngư dân ký cam kết không ra khơi khi chưa đủ điều kiện.
Ông Trần Xuân Tiến, Chi cục trưởng Thủy sản và Kiểm ngư thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Trị, cho biết, tình hình thực hiện nhiệm vụ chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) vừa qua đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực.
Theo ông Tiến, công tác quản lý đội tàu, kiểm soát hoạt động trên biển, giám sát sản lượng và xử lý vi phạm tiếp tục được triển khai quyết liệt, từng bước đáp ứng yêu cầu mà Chính phủ và Ủy ban châu Âu (EC) đặt ra.
Tuy nhiên, đến nay, tỉnh Quảng Trị vẫn còn 134 tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, trong đó có 32 tàu hiện không còn tàu đang thực hiện các giải pháp để xóa đăng ký, 102 tàu cá đang còn tàu nhưng không đủ điều kiện hoạt động.
Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tỉnh Quảng Trị Trần Xuân Tiến cho biết, đơn vị tổ chức trực ban 24/7 để giám sát hoạt động tàu cá trên biển, theo dõi, kiểm soát tàu cá hoạt động gần ranh giới, mất kết nối giám sát hành trình gần ranh giới.
"Chúng tôi theo dõi chặt chẽ 100% tàu cá địa phương hoạt động trên biển. Khi phát hiện tàu hoạt động gần ranh giới và mất kết nối giám sát hành trình gần ranh giới các nước với khoảng cách từ 15 hải lý, cán bộ trực thông báo, cảnh báo và liên lạc chủ tàu, thuyền trưởng yêu cầu bật, kiểm tra thiết bị giám sát, không đưa tàu cá vượt ranh giới cho phép khai thác trên biển”, ông Trần Xuân Tiến cho hay.
Quyết liệt với tàu cá không đủ điều kiện
Tất cả các tàu cá không đủ điều kiện hoạt động đều được UBND cấp xã đóng biển, nhận diện và niêm phong, không cho xuất bến đi khai thác hải sản. Trên biển, Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục trực ban 24/7 để theo dõi, giám sát hoạt động của 100% tàu cá thông qua hệ thống giám sát tàu cá. Đây là biện pháp mạnh nhằm ngăn chặn nguy cơ vi phạm IUU từ nhóm tàu thiếu giấy tờ hoặc không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn.
Tại xã Đông Trạch, địa phương có đội tàu lớn ở tỉnh Quảng Trị, luôn sự vào cuộc đồng bộ quyết liệt của địa phương. Từng con tàu, từng hồ sơ pháp lý, từng vị trí neo đậu đều được rà soát kỹ để đảm bảo không còn tàu vi phạm nguy cơ gây ảnh hưởng đến kết quả chống khai thác IUU của tỉnh.
Từng con tàu, từng hồ sơ pháp lý, từng vị trí neo đậu đều được rà soát kỹ để đảm bảo không còn tàu vi phạm.
Lực lượng chức năng đã niêm phong 20 tàu, trong đó 18 tàu không còn khả năng hoạt động lâu dài do thiếu lao động, khó khăn tài chính hoặc không đủ nguồn lực sửa chữa. Đây là nhóm được các đoàn kiểm tra yêu cầu giám sát đặc biệt để ngăn ngừa nguy cơ phát sinh vi phạm IUU.
Ông Lưu Đức Ngọc, Phó Chủ tịch UBND xã Đông Trạch, cho biết, địa phương đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp để quản lý chặt tàu cá không đủ điều kiện hoạt động. Xã thành lập các tổ công tác xuống từng bến thuyền kiểm tra, đối chiếu hồ sơ, niêm phong tàu theo đúng hướng dẫn của sở Nông nghiệp và Môi trường; đồng thời phân công cán bộ trực tiếp giám sát vị trí neo đậu, tuyệt đối không để tàu lén lút xuất bến.
Tàu cá neo đậu tại bến thuyền chuẩn bị ra khơi.
Trong khuôn khổ tuyên truyền và nâng cao ý thức cộng đồng ngư dân, mới đây, tại hội trường UBND xã Đông Trạch, TAND tỉnh Quảng Trị đã mở phiên tòa lưu động xét xử thuyền trưởng Nguyễn Văn Hành (tàu QB-92083-TS) về hành vi vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình (VMS) và đưa tàu sang vùng biển nước ngoài khai thác trái phép. Bị cáo bị tuyên phạt 3 năm tù giam, là lời cảnh tỉnh cho mọi hành vi vi phạm IUU đều sẽ bị xử lý nghiêm minh, không có ngoại lệ.
Việc mở phiên tòa xét xử lưu động ngay tại địa bàn có số lượng tàu cá lớn nhất tỉnh là tín hiệu mạnh mẽ, góp phần siết chặt kỷ cương nghề cá và nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của ngư dân, nhất là trong giai đoạn Quảng Trị đang quyết tâm gỡ ‘thẻ vàng’ IUU.
Trong đợt cao điểm chống khai thác IUU, tỉnh Quảng Trị đã thành lập các tổ công tác kiểm tra, rà soát toàn diện tình hình thực hiện các nhóm chỉ tiêu còn tồn tại, đẩy nhanh hoàn thành xử các vụ việc, trường hợp vi phạm; rà soát, đánh giá toàn bộ cảng cá trên địa bàn.
Lãnh đạo tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị rà soát lại tồn tại, bám sát những nội dung mà EC khuyến nghị, yêu cầu và phải cương quyết xử lý nghiêm vi phạm; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức và quan tâm, tạo điều kiện cho người dân sản xuất, bảo đảm sinh kế lâu dài, ổn định.
Từ đầu tháng 8/2025 đến nay, lực lượng Biên phòng tỉnh Quảng Trị đã mở đợt cao điểm chống khai thác IUU, huy động 11 lượt tàu và hơn 140 lượt cán bộ, chiến sĩ tăng cường tuần tra, kiểm soát tại các trạm kiểm soát Biên phòng trọng điểm. Qua đó, đã phát hiện và xử lý 64 vụ vi phạm, với tổng số tiền xử phạt hơn 1,3 tỷ đồng.