Hướng tới số hóa toàn diện, giải quyết vấn đề phiền hà cho các doanh nghiệp
Liên quan đến việc Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Tp.HCM yêu cầu thành viên góp vốn hoặc đại diện pháp luật của doanh nghiệp trình diện trực tiếp để đối chiếu thông tin đã nhận được nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều doanh nghiệp phản ánh thủ tục này gây phiền hà cho họ.
Chiều ngày 28/11, tại họp báo cung cấp các thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn Tp.HCM, bà Nguyễn Thị Mai Trinh, Trưởng phòng đăng ký kinh doanh, Sở KH-ĐT Tp.HCM khẳng định, đây là giải pháp tình thế nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của các cá nhân và lành mạnh hóa môi trường kinh doanh.
Bà Trinh còn cho biết, hiện không nhận được phàn nàn từ các cá nhân, doanh nghiệp cho rằng đây là phương án gây phiền hà cho họ.
Bà Nguyễn Thị Mai Trinh, Trưởng phòng Đăng ký kinh doanh, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Tp.HCM khẳng định, đây là giải pháp tình thế nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của các cá nhân và lành mạnh hóa môi trường kinh doanh.
Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề này, đại diện Sở cho biết vẫn đang đẩy mạnh số hóa quy trình và hướng tới các giải pháp công nghệ đột phá.
Từ tháng 9/2024, cơ quan thuế yêu cầu đại diện pháp luật của doanh nghiệp trình diện trực tiếp để ký biên bản làm việc trước khi cấp mã hóa đơn điện tử. Đồng thời, Sở KH-ĐT Tp.HCM triển khai đối chiếu căn cước công dân (CCCD) của người thành lập doanh nghiệp nhằm ngăn chặn tình trạng giả mạo hồ sơ.
Theo Phòng Đăng ký Kinh doanh, việc đối chiếu này không phát sinh thêm thủ tục hành chính mà chỉ nhằm xác thực thông tin nhân thân, đảm bảo tính chính xác của dữ liệu đăng ký doanh nghiệp.
Trong thực tiễn, biện pháp này đã giúp phát hiện nhiều trường hợp giả mạo thông tin hoặc sử dụng trái phép CCCD để thành lập doanh nghiệp, đồng thời ngăn chặn các hồ sơ không hợp lệ.
Tuy nhiên, Sở KH-ĐT thừa nhận rằng, với lực lượng nhân sự mỏng và khối lượng công việc tăng cao, việc yêu cầu đối chiếu trực tiếp đã tạo ra không ít bất tiện cho các cá nhân và doanh nghiệp. Để khắc phục, Sở đã lên lịch đối chiếu linh hoạt, bố trí thêm đường dây liên lạc để người dân và doanh nghiệp thuận tiện sắp xếp thời gian trình diện.
Đề xuất nâng cấp công nghệ – "Chìa khóa" giải quyết triệt để
Nhằm giảm thiểu sự phiền hà cho doanh nghiệp trong dài hạn, bà Trinh cho biết, Phòng Đăng ký Kinh doanh đã kiến nghị Cục Quản lý Đăng ký Kinh doanh nâng cấp Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
Cụ thể, Sở đề xuất tích hợp bước xác thực điện tử qua ứng dụng VNEID cho người thành lập doanh nghiệp khi nộp hồ sơ trực tuyến.
Việc tích hợp xác thực điện tử sẽ cho phép kiểm tra và đối chiếu danh tính người dùng một cách nhanh chóng, không cần trình diện trực tiếp. Đây được xem là bước tiến đột phá trong việc số hóa quản lý doanh nghiệp, giúp loại bỏ dữ liệu rác, xây dựng cơ sở dữ liệu “sống, đủ, sạch”.
Tuy nhiên, để triển khai giải pháp này cần thời gian và sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan.
Dù còn nhiều khó khăn, song việc đối chiếu CCCD đã mang lại một số kết quả tích cực. Phòng Đăng ký Kinh doanh ghi nhận sự hợp tác của hầu hết các cá nhân thành lập doanh nghiệp. Nhiều trường hợp chính chủ phát hiện bị đánh cắp thông tin hoặc giả mạo chữ ký đã được xử lý kịp thời, ngăn chặn những rủi ro lớn về pháp lý và kinh tế.
Bên cạnh đó, Sở KH-ĐT khẳng định, phản ánh về sự phiền hà chủ yếu đến từ nhóm nộp hồ sơ ủy quyền. Đối tượng này không bị yêu cầu trình diện trực tiếp vì không có đủ tư cách pháp lý để khẳng định tính chính xác của hồ sơ. Điều này cho thấy, biện pháp đối chiếu hiện tại vẫn phù hợp với yêu cầu quản lý trong giai đoạn chuyển tiếp.
Tuy nhiên, tương lai của một hệ thống đăng ký doanh nghiệp hiện đại, tiện lợi nằm ở việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin. Việc nâng cấp cổng thông tin quốc gia theo hướng tích hợp định danh điện tử không chỉ giúp giảm thiểu thủ tục hành chính mà còn nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy môi trường kinh doanh minh bạch và thuận lợi hơn.
Sở KH-ĐT Tp.HCM nhấn mạnh rằng, việc “làm sạch” dữ liệu đăng ký doanh nghiệp, không chỉ là yêu cầu cấp thiết trong công tác quản lý mà còn là trách nhiệm đối với sự phát triển bền vững của môi trường đầu tư.
Cũng tại buổi họp báo, thông tin từ Cục Thuế Tp.HCM, trong năm 2024, Cục Thuế Tp.HCM ghi nhận nhiều trường hợp sử dụng thông tin cá nhân để thành lập doanh nghiệp “ma”, nhằm mua bán hóa đơn bất hợp pháp. Tình trạng này không chỉ gây thất thoát ngân sách nhà nước, mà còn làm méo mó môi trường kinh doanh.
Dựa trên Luật Quản lý thuế 2019, Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, và các văn bản hướng dẫn, Cục Thuế Tp.HCM đã áp dụng biện pháp từ chối cấp mã hóa đơn điện tử (HĐĐT) với người nộp thuế (NNT) có dấu hiệu rủi ro. Đồng thời, quy trình cấp mã HĐĐT được thực hiện trong vòng một ngày làm việc để đảm bảo hiệu quả và kịp thời phát hiện gian lận.
Theo kế hoạch, Chính phủ sẽ sửa đổi Nghị định 123/2020/NĐ-CP, bổ sung quy định về định danh và xác thực điện tử. Cụ thể, NNT đăng ký sử dụng HĐĐT sẽ phải đối chiếu thông tin sinh trắc học của người đại diện pháp luật hoặc chủ doanh nghiệp tư nhân. Đối với NNT có lịch sử rủi ro cao, cơ quan thuế sẽ xác minh địa chỉ kinh doanh để đảm bảo tính minh bạch.
Đây được kỳ vọng là bước tiến quan trọng trong việc ngăn chặn hành vi sử dụng thông tin cá nhân trái phép để lập công ty “ma”, qua đó giảm thiểu nguy cơ lạm dụng HĐĐT.