Nhiều người vẫn nghĩ rằng chăm chỉ làm việc chính là con đường chắc chắn dẫn đến thành công và giàu có. Nhưng trên thực tế, cuộc sống lại cho thấy điều ngược lại: có người làm việc miệt mài 16 tiếng mỗi ngày, mệt mỏi rã rời, nhưng tài khoản ngân hàng vẫn trống rỗng. Trong khi đó, có những người sống ung dung, nhàn nhã, tài sản lại ngày một tăng như quả cầu tuyết lăn.
Điển hình là tỷ phú Warren Buffett – người ở tuổi hơn 90 vẫn đều đặn uống Coca, ăn hamburger, đọc báo cáo tài chính và kiếm tiền đều đặn mỗi ngày. Giá trị tài sản của ông vượt ngưỡng 100 tỷ USD, bất chấp thời gian và tuổi tác. Trong khi đó, không ít người trẻ đang sống trong guồng quay bận rộn, làm việc quần quật từ sáng đến khuya mà thu nhập không thể theo kịp lạm phát.
Vậy sự khác biệt nằm ở đâu? Câu trả lời có thể sẽ khiến bạn thay đổi hoàn toàn tư duy. Sau khi nghiên cứu kỹ những nguyên tắc sống và đầu tư của Buffett, có thể rút ra một kết luận rõ ràng: để trở nên giàu có, chăm chỉ thôi chưa đủ. Điều quan trọng là phải kiên trì theo đuổi ba nguyên tắc cốt lõi sau đây.
Warren Buffett
1. Kiên trì xây dựng "mối quan hệ đột phá"
Dale Carnegie từng nói: "Trong giao tiếp, khiến người khác cảm thấy họ quan trọng còn quan trọng hơn là tự thấy mình quan trọng." Câu nói này mở ra cánh cửa cho một tư duy hoàn toàn mới về xây dựng mối quan hệ: không phải kết nối nhiều người là tốt, mà phải biết cách xây dựng mối quan hệ mang tính đột phá và thực sự giá trị.
Đại đa số đều lầm tưởng rằng mở rộng mối quan hệ là đi càng nhiều sự kiện càng tốt, gặp ai cũng bắt tay, thêm càng nhiều số điện thoại càng hay. Nhưng thực chất, người thực sự thành công là những người biết tập trung phát triển mối quan hệ có chiều sâu, có giá trị và định hướng rõ ràng. Họ không chạy theo số lượng, mà chú trọng vào chất lượng – kết nối với những người có thể mang lại cơ hội, góc nhìn mới, hoặc cùng nhau tạo ra sự phát triển bền vững.
Một nghiên cứu từ Trung tâm Nghiên cứu Stanford cho thấy, 87,5% thu nhập của một người đến từ các mối quan hệ chứ không phải kiến thức chuyên môn. Tuy nhiên, mối quan hệ ở đây không phải kiểu xã giao hời hợt, mà là kết nối sâu sắc, có sự tương tác hai chiều và mang lại giá trị thực tế.
Ví dụ điển hình là Elon Musk. Giai đoạn khởi nghiệp, ông không lao vào mở rộng quan hệ một cách ồ ạt. Thay vào đó, Musk tập trung toàn lực vào lĩnh vực xe điện và công nghệ không gian, tạo ra sản phẩm thật sự chất lượng. Nhờ vậy, ông kết nối được với những nhân vật có ảnh hưởng lớn trong giới công nghệ như Peter Thiel – người sáng lập PayPal, vừa là bạn thân, vừa là cố vấn và nhà đầu tư của Musk. Chính mối quan hệ này đã góp phần quan trọng đưa tên tuổi Musk vươn tầm quốc tế.
Với người bình thường, điều này có thể thực hiện bằng cách tập trung phát triển năng lực chuyên môn để tạo ra giá trị riêng. Khi bạn giỏi một lĩnh vực, bạn sẽ tự nhiên thu hút được những người có giá trị tương đương. Hãy chọn lọc tham gia các sự kiện chuyên ngành thay vì chạy theo tiệc tùng vô nghĩa. Và quan trọng nhất, đừng chỉ dừng lại ở việc trao đổi danh thiếp. Hãy duy trì sự kết nối, cùng học hỏi, cùng phát triển với những người thực sự xứng đáng.
Ảnh minh hoạ
2. Kiên trì theo đuổi "tư duy tăng trưởng theo cấp số nhân"
Buffett từng chia sẻ: "Mỗi ngày tiến bộ một chút, một năm sau bạn sẽ đi rất xa. Mỗi ngày thụt lùi một chút, một năm sau bạn sẽ bị bỏ lại rất xa." Đây chính là bản chất của tư duy tăng trưởng theo cấp số nhân – tư duy giúp ông tích lũy phần lớn khối tài sản khổng lồ sau tuổi 50.
Nhiều người thường nghĩ rằng: hôm nay chăm chỉ, mai nghỉ ngơi cũng chẳng sao. Nhưng kiểu nỗ lực nửa vời này giống như việc chạy bộ một ngày rồi nghỉ ba ngày, không thể nào tạo ra sự bứt phá. Trong khi đó, người có tư duy tăng trưởng kiểu Buffett sẽ coi sự cải thiện mỗi ngày là nguyên tắc sống, giống như người "cuồng phát triển" không ngừng nghỉ.
Hãy nhìn vào câu chuyện của Michael Jordan. Hồi trung học, anh từng bị từ chối vào đội bóng rổ vì chưa đủ năng lực. Nhưng thay vì từ bỏ, Jordan kiên trì luyện tập với cường độ cao, chăm chút từng chi tiết nhỏ: từ kỹ thuật ném bóng, rê bóng đến khả năng phòng thủ. Anh còn rèn luyện cả tâm lý thi đấu và khả năng lãnh đạo. Chính tinh thần kiên định ấy giúp Jordan phát huy tối đa hiệu ứng cấp số nhân. Kết quả là anh trở thành huyền thoại bóng rổ, giành nhiều chức vô địch NBA và được cả thế giới công nhận.
Với người bình thường, việc áp dụng tư duy tăng trưởng theo cấp số nhân không có nghĩa là phải làm việc cật lực mỗi ngày, mà là duy trì sự tiến bộ đều đặn, có định hướng. Chẳng hạn, nếu muốn cải thiện kỹ năng viết, hãy bắt đầu từ việc viết 500 chữ mỗi ngày, mỗi tuần học thêm một kỹ thuật viết mới. Hãy thường xuyên đánh giá sự tiến bộ của mình thông qua phản hồi từ người đọc, các cuộc thi hoặc đối chiếu sản phẩm theo thời gian. Quan trọng hơn cả là giữ được tinh thần tích cực, không vội nản lòng nếu chưa thấy kết quả ngay. Thành công sẽ đến nếu bạn đủ kiên trì và có chiến lược rõ ràng.
Ảnh minh hoạ
3. Kiên trì theo đuổi "đổi mới mang tính đột phá"
Buffett từng nói: "Muốn thành công, hãy học cách đi ngược dòng, chọn con đường khác biệt." Đây chính là nguyên lý của đổi mới mang tính đột phá – tư duy đi ngược với số đông để tìm ra cơ hội mà người khác bỏ qua.
Rất nhiều người nhầm lẫn sáng tạo với việc chạy theo xu hướng. Thị trường làm smartphone phát triển, ai cũng lao vào sản xuất smartphone. Thị trường bất động sản nóng, ai cũng đổ tiền vào đất. Nhưng khi tất cả đều làm giống nhau, cuộc chơi sẽ trở nên khốc liệt và dễ bị bão hòa.
Ngược lại, những người có tư duy đổi mới đột phá lại chọn đi ngược dòng. Họ phát hiện nhu cầu bị bỏ sót, tạo ra sản phẩm giải quyết những vấn đề mà phần lớn chưa nhận ra. Họ chính là người mở đường cho thị trường mới, thay vì tranh giành trong cái ao cũ.
Apple là minh chứng điển hình. Trong khi các hãng điện thoại đầu những năm 2000 thi nhau thêm nút bấm và chức năng, Apple lại chọn cách đơn giản hóa. Họ thiết kế iPhone với màn hình cảm ứng mượt mà, giao diện tối giản, tập trung vào trải nghiệm người dùng. Sự đi ngược này đã tạo ra cuộc cách mạng, khiến cả ngành công nghiệp phải thay đổi. Apple từ đó vươn lên trở thành công ty giá trị nhất thế giới.
Để phát triển tư duy đổi mới mang tính đột phá, bạn có thể bắt đầu bằng việc luyện tập tư duy phản biện. Hãy tập đặt câu hỏi "Tại sao lại như vậy?" và "Nếu làm ngược lại thì sao?" khi đối diện với một vấn đề quen thuộc. Bên cạnh đó, hãy chủ động tìm hiểu những nhu cầu chưa được thỏa mãn trong lĩnh vực bạn đang làm. Quan trọng nhất là phải dám thử, dám thất bại và kiên trì điều chỉnh, vì không ai tạo ra bước ngoặt trong lần thử đầu tiên.
