Nam thanh niên nguy kịch vì sốc nhiệt
Ngày 2/6, một nam bệnh nhân 42 tuổi, quê Bắc Ninh, được chuyển đến Khoa Cấp cứu – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng nguy kịch sau khi làm việc ngoài trời giữa thời tiết nắng nóng gay gắt.
Bệnh nhân là anh T.V.T., hành nghề thợ xây. Vào khoảng 15–16h cùng ngày, sau nhiều giờ lao động liên tục dưới cái nắng gay gắt, anh bắt đầu có dấu hiệu mệt lả, lừ đừ, không phản ứng khi được gọi. Không lâu sau, anh xuất hiện các biểu hiện bất thường như co giật, rối loạn ý thức, mất kiểm soát hành vi.
Khi được người nhà đưa đến cơ sở y tế gần nhất, anh T. đã trong tình trạng co cứng toàn thân, cắn vào lưỡi gây chảy máu khoang miệng, thân nhiệt tăng vọt tới 42 độ C – dấu hiệu điển hình của sốc nhiệt nặng.
Thạc sĩ, bác sĩ Trương Tư Thế Bảo – người trực tiếp điều trị cho biết, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng sốc nhiệt nghiêm trọng với các biểu hiện đặc trưng như: tăng thân nhiệt quá mức, rối loạn thần kinh trung ương (co giật, mê sảng, hôn mê), kèm theo rối loạn điện giải và tổn thương cấp tính ở gan, thận.
Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau một ngày làm việc ngoài trời giữa thời tiết nắng nóng gay gắt.
Đáng lưu ý, người bệnh có tiền sử: lạm dụng rượu, xơ gan, yếu tố này thúc đẩy bệnh nhân dễ bị say nắng, say nóng và tình trạng khi mắc say nắng, say nóng cũng diễn tiến nặng nề và phục hồi chậm hơn bình thường.
"Các xét nghiệm cho thấy men gan tăng cao dấu hiệu rõ rệt của tổn thương gan, nhiều khả năng do tác động đồng thời của rượu và sốc nhiệt", bác sĩ Bảo cho biết.
Người nhà bệnh nhân cho biết: bệnh nhân có thói quen uống rượu thường xuyên, dù sức khỏe đã suy giảm đáng kể trong thời gian gần đây. Việc lạm dụng rượu không chỉ khiến gan bị tổn thương sẵn mà còn làm giảm khả năng thích nghi của cơ thể với nắng nóng, khiến cơ thể dễ suy sụp khi gặp thời tiết nắng nóng cực đoan.
Hiện tại, bệnh nhân T. đã qua cơn nguy kịch, đang được theo dõi sát tại bệnh viện và điều trị tích cực bằng các biện pháp như truyền dịch, điều chỉnh điện giải, hỗ trợ chức năng gan, thận... Các chỉ số sinh hóa sẽ tiếp tục được theo dõi để đánh giá khả năng hồi phục trong những ngày tới.
Cảnh báo dành cho người lao động ngoài trời
Theo bác sĩ Bảo, sốc nhiệt là hậu quả của tình trạng cơ thể bị tích tụ nhiệt do môi trường nắng nóng kéo dài, khi các cơ chế điều nhiệt tự nhiên không còn hoạt động hiệu quả.
Có 2 cơ chế hay gặp một do nắng chiếu trực tiếp vào đầu và cổ gáy, có thể gây rối loạn thần kinh trung ương, dẫn đến lơ mơ, ngất hoặc thậm chí tử vong. Hai là môi trường nóng do tiếp xúc lâu với nhiệt độ môi trường cao khiến cơ thể không thể đào thải nhiệt kịp thời, dẫn đến rối loạn điện giải, suy tuần hoàn và tổn thương đa cơ quan như gan, thận, não.
Những triệu chứng ban đầu của sốc nhiệt bao gồm mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn, đau đầu, thở nhanh, thân nhiệt tăng cao, lơ mơ và co giật. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, bệnh nhân có thể nhanh chóng rơi vào hôn mê sâu, suy gan cấp, hoại tử cơ, suy đa cơ quan và tử vong.
Các bác sĩ khuyến cáo, người lao động ngoài trời cần được bố trí thời gian nghỉ ngơi hợp lý, đặc biệt tránh làm việc trong khung giờ nắng gắt từ 10h đến 16h.
Khi làm việc, nên đội mũ rộng vành, mặc quần áo dài tay, sử dụng khăn bảo vệ cổ gáy, đồng thời uống đủ nước và bổ sung điện giải đều đặn để tránh mất nước và rối loạn thân nhiệt.
Khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như mệt lả, choáng váng hoặc đau đầu, cần lập tức dừng công việc, tìm nơi râm mát để nghỉ ngơi và theo dõi sát tình trạng sức khỏe.
Với những người có bệnh mạn tính như xơ gan, suy thận… hoặc đang lạm dụng rượu, nguy cơ bị sốc nhiệt và các biến chứng nghiêm trọng sẽ cao hơn nhiều. Do đó, cần đặc biệt thận trọng khi làm việc trong điều kiện thời tiết oi bức.
Nếu nghi ngờ có người bị say nắng hoặc sốc nhiệt, cần nhanh chóng đưa nạn nhân vào nơi mát mẻ, hạ thân nhiệt bằng cách lau người bằng khăn ấm, quạt nhẹ, cho uống nước nếu còn tỉnh táo và nhanh chóng chuyển đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
