Tại cuộc họp triển khai “Sổ tay hướng dẫn phối hợp hỗ trợ xử lý rủi ro với tài khoản/thẻ/đơn vị chấp nhận thanh toán liên quan đến giao dịch chuyển tiền/thanh toán nghi ngờ gian lận giả mạo, lừa đảo” sáng 21/10, TS. Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam - nhấn đề cập tới công tác phòng chống gian lận trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng .
“Nếu mỗi ngân hàng chỉ triển khai quy định nội bộ riêng lẻ thì rất khó xử lý triệt để. Gian lận tài chính chỉ có thể ngăn chặn hiệu quả khi có sự phối hợp đồng bộ giữa các ngân hàng và các cơ quan bảo vệ pháp luật. Chỉ cần vài phút chậm trễ, dòng tiền có thể đã bị tán ra nhiều tài khoản trung gian, gây khó cho việc truy vết và thu hồi", ông Hùng nói.
TS. Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội ngân hàng Việt Nam.
Ông Hùng cho biết thêm, "sổ tay hướng dẫn phối hợp hỗ trợ xử lý rủi ro với tài khoản/thẻ/đơn vị chấp nhận thanh toán liên quan đến giao dịch chuyển tiền/thanh toán nghi ngờ gian lận giả mạo, lừa đảo” không phải là văn bản quy phạm pháp luật, song được xây dựng dựa trên nền tảng các nghị định và thông tư hiện hành của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước.
Một điểm đáng chú ý là Hiệp hội Ngân hàng sẽ đóng vai trò đầu mối giám sát việc thực hiện, tổng hợp các phản ánh, đồng thời báo cáo Ngân hàng Nhà nước nếu phát hiện tổ chức tín dụng không tuân thủ quy trình phối hợp.
Ông Hùng cũng cho biết, Hiệp hội Ngân hàng sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan quản lý và Bộ Công an để xây dựng thêm các hướng dẫn nghiệp vụ chuyên sâu, nhất là trong lĩnh vực thẻ và thanh toán điện tử - nơi rủi ro lừa đảo đang gia tăng nhanh. Sự ra đời của sổ tay này được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng cho một cơ chế phòng ngừa và phản ứng nhanh, giúp hệ thống ngân hàng Việt Nam vận hành an toàn, minh bạch hơn trong kỷ nguyên số.
Ông Hoàng Ngọc Bách - Trưởng phòng A05 - Bộ Công an cho biết, trong vài năm gần đây, tình hình tội phạm công nghệ cao, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng diễn biến hết sức phức tạp, với thủ đoạn ngày càng tinh vi.
Theo ông Bách, trong khi hệ thống ngân hàng và cơ quan quản lý đang nỗ lực hoàn thiện các quy trình phối hợp, thì các nhóm tội phạm đã “đi rất xa” trong việc tổ chức, điều hành và tận dụng các kẽ hở của hệ thống tài chính để rửa tiền hoặc chiếm đoạt tài sản. “Nếu chúng ta không kịp thời siết chặt cơ chế phối hợp, không chủ động phòng ngừa, thì sẽ luôn ở thế bị động và tụt hậu so với tội phạm” ông Bách cảnh báo.
Ông Hoàng Ngọc Bách - Trưởng phòng A05 - Bộ Công an.
Ông Bách cho rằng, để nâng cao hiệu quả ngăn chặn, cần có sự phối hợp theo "thời điểm vàng” giữa ngân hàng và cơ quan công an . Hiện nay, quy trình xử lý sau khi có đơn tố giác của khách hàng vẫn còn chậm: “Nhiều trường hợp, từ lúc bị hại trình báo đến khi ngân hàng cung cấp dữ liệu cho cơ quan điều tra mất đến vài tháng. Khi đó, dòng tiền đã qua nhiều tầng tài khoản trung gian, gần như không thể truy vết", ông Bách nói.
Ông Bách khẳng định, chỉ khi ngân hàng, cơ quan quản lý và lực lượng công an thực sự bắt tay chặt chẽ, với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm cao, thì công tác phòng chống gian lận, lừa đảo tài chính mới đạt hiệu quả thực chất.
Đại diện ngân hàng VietinBank cho biết, thách thức lớn hiện nay là việc tội phạm tận dụng tốc độ chuyển tiền tức thời để tẩu tán tài sản. Nhiều giao dịch được thực hiện thông qua các ví điện tử hoặc nền tảng trung gian, khiến việc truy vết gặp khó khăn.
“Nếu chỉ chậm vài phút, dòng tiền đã được chia nhỏ và chuyển qua nhiều tầng trung gian, gần như không thể thu hồi,” đại diện ngân hàng Vietinbank nói.
