Ảnh minh họa
Đó là tiếng Lào.
Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất xây dựng đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, giai đoạn 2026 – 2035, định hướng đến năm 2045. Trong đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến đưa tiếng Lào vào các trường phổ thông từ năm 2026, tiếng Campuchia từ năm 2028, tiếng Thái Lan và Indonesia vào năm 2030. Đề xuất này nhằm triển khai hiệu quả thỏa thuận hợp tác giữa Việt Nam và các nước, áp dụng ở những trường có nhu cầu và đủ điều kiện triển khai.
Trên thực tế, ở Việt Nam, hiện có 7 ngoại ngữ được giảng dạy chính thức trong trường phổ thông, bao gồm tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Pháp, tiếng Trung Quốc, tiếng Đức, tiếng Hàn và tiếng Nhật. Đáng chú ý, 2025 là năm đầu tiên tiếng Nhật vào danh sách các môn ngoại ngữ thi tốt nghiệp THPT.
Hơn nữa, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 cũng cho phép thí sinh được chọn thi môn ngoại ngữ khác với ngoại ngữ học ở trường và nằm trong 7 ngoại ngữ nói trên.
Trước đó, với tiếng Lào, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn từng đề cập trong buổi tiếp Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh, ngày 2/6. Cụ thể, tiếng Lào sẽ được dạy thí điểm cho học sinh vùng biên giới và sẽ mở rộng khi đủ nguồn giáo viên.
Để đưa thêm ngoại ngữ vào trường phổ thông, cũng như dạy các môn học bằng ngoại ngữ, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến phát triển đội ngũ nhà giáo, tăng số lượng giáo viên bản ngữ; đồng thời chú trọng xây dựng hệ thống học liệu, giáo trình, tăng cường ứng dụng các nền tảng công nghệ, trí tuệ nhân tạo...
Vì sao nên học tiếng Lào, Campuchia, Thái Lan và Indonesia?
Cùng với tiếng Anh để trở thành công dân toàn cầu, việc biết thêm nhiều ngôn ngữ trong khu vực ASEAN có thể giúp các học sinh Việt Nam (lực lượng lao động trẻ trong tương lai) tăng thêm thu nhập, cũng như có nhiều cơ hội trong học tập và nghề nghiệp sau này.
Tiếng Lào
Chữ Lào có nguồn gốc từ chữ Khmer cổ, bao gồm có 33 phụ âm, 28 nguyên âm và 4 dấu thanh. Ảnh minh họa
Hiện nay, tiếng Lào được khoảng 30 triệu người sử dụng trên toàn thế giới, trong đó hơn 3 triệu người bản xứ ở Lào và khoảng 3,7 triệu người ở các cộng đồng di cư tại Thái Lan, Mỹ và Việt Nam.
Về cơ hội việc làm, biết tiếng Lào mở ra cánh cửa cho các vị trí liên quan đến thương mại biên giới và du lịch. Hơn nữa, Lào là đối tác quan trọng của Việt Nam, nhất trong các dự án thủy điện và khai thác khoáng sản, các công ty Việt Nam như EVN hay các doanh nghiệp xuất nhập khẩu có thể ưu tiên ứng viên song ngữ. Theo các báo cáo, nhân viên biết tiếng Lào có thể kiếm thu nhập cao hơn 20-30% so với mức trung bình ở lĩnh vực kinh doanh biên giới, ước tính 15-25 triệu đồng/tháng cho vị trí biên tập viên hoặc quản lý dự án.
Ở thị trường quốc tế, như cộng đồng người Lào ở Mỹ, thu nhập cá nhân trung bình đạt khoảng 41.000 USD/năm (khoảng 1 tỷ đồng). Tuy nhiên, ở Việt Nam, lợi thế lớn nhất là cơ hội thăng tiến nhanh trong các doanh nghiệp liên doanh Việt-Lào.
Tiếng Campuchia
Tiếng Khmer là ngôn ngữ chính thức của Campuchia. Khoảng 16 triệu người sử dụng tiếng Khmer làm ngôn ngữ mẹ đẻ, chủ yếu ở Campuchia (hơn 15 triệu), cùng các cộng đồng ở Việt Nam (khoảng 1 triệu người Khmer Krom ở Đồng bằng sông Cửu Long) và Thái Lan.
Đối với người Việt, việc biết tiếng Khmer mang lại lợi thế lớn trong quan hệ song phương, đặc biệt ở lĩnh vực nông nghiệp và du lịch biên giới. Các cơ hội việc làm bao gồm hướng dẫn viên du lịch tại Angkor Wat, nhân viên ngân hàng hoặc logistics ở TP HCM làm việc với đối tác Campuchia, hoặc giảng dạy tiếng Khmer cho cộng đồng địa phương. Thu nhập có thể dao động từ 12-20 triệu đồng/tháng cho vị trí dịch thuật hoặc quản lý dự án biên giới, cao hơn mức trung bình nhờ nhu cầu tăng từ các dự án hạ tầng như cao tốc Phnom Penh-Sài Gòn.
Trong khi đó, ở Campuchia, dù thu nhập quốc gia thấp, nhưng người Việt biết tiếng Khmer thường có lợi thế cạnh tranh, tránh rào cản phân biệt đối xử trong việc làm.
Tiếng Thái Lan
Học tiếng Thái giúp mang lại cơ hội việc làm. Ảnh minh họa
Tiếng Thái được khoảng 60 triệu người sử dụng, chủ yếu ở Thái Lan (hơn 50 triệu), cùng các cộng đồng ở Mỹ và châu Âu. Đây là ngôn ngữ chính thức của một trong những nền kinh tế lớn nhất ASEAN, với GDP bình quân đầu người cao.
Học tiếng Thái mang lại cơ hội việc làm đa dạng, từ du lịch (hướng dẫn viên cho du khách Thái đến Việt Nam) đến kinh doanh (làm việc cho các tập đoàn như CP Group hoặc Thai Beverage đầu tư tại Việt Nam). Theo các nghiên cứu, nhân viên biết tiếng Thái có lợi thế thăng tiến, với mức lương tăng 15-25% trong lĩnh vực xuất nhập khẩu hoặc dịch vụ khách sạn. Tại Việt Nam, thu nhập có thể đạt 20-35 triệu đồng/tháng cho vị trí quản lý dự án hoặc phiên dịch. Trong khi đó, ở thị trường quốc tế như Mỹ, các công việc liên quan đến tiếng Thái (như dịch vụ khách hàng) mang về 45.000-61.000 USD/năm. Thái Lan là điểm đến hấp dẫn cho lao động Việt và ngôn ngữ này giúp vượt qua rào cản văn hóa trong các ngành sản xuất và công nghệ.
Tiếng Indonesia
Với hơn 200 triệu người nói (97% dân số Indonesia thông thạo), tiếng Indonesia là ngôn ngữ lớn nhất Đông Nam Á về số lượng người sử dụng, vượt trội so với các ngôn ngữ khác trong khu vực. Nó được dùng làm ngôn ngữ chính thức ở Indonesia và là cầu nối cho hơn 270 triệu người ở quần đảo này.
Ở Việt Nam, biết tiếng Indonesia mở ra cơ hội trong thương mại dầu khí, nông nghiệp và du lịch với đối tác lớn nhất ASEAN. Các vị trí như chuyên viên xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp Indonesia (như Pertamina) hoặc làm việc tại các khu công nghiệp Việt Nam có thể mang thu nhập 18-30 triệu đồng/tháng, cao hơn nhờ nhu cầu tăng từ các hiệp định thương mại tự do.
Theo các chuyên gia, đây là "ngôn ngữ vàng" cho sự nghiệp ở châu Á, với tiềm năng việc làm ở Singapore hoặc Malaysia, nơi thu nhập có thể đạt 50.000 USD/năm cho vị trí quản lý khu vực. Indonesia là thị trường việc làm lớn cho lao động Việt, khi ngôn ngữ giúp tiếp cận các vị trí chuyên môn cao hơn.
